Đồng Nai: Xử lý triệt để vấn đề môi trường trong chăn nuôi

Ngành chăn nuôi hiện đang chuyển hướng mạnh mẽ sang việc áp dụng công nghệ cao trong quy trình chăn nuôi và xử lý môi trường, với mục tiêu không chỉ phát triển ngành theo hướng hiện đại mà còn giải quyết triệt để các vấn đề về môi trường, đảm bảo sự bền vững và an toàn.

Sự giảm mạnh trong quy mô đàn gia súc

Trước đây, huyện Thống Nhất là một trong những địa phương có số lượng đàn chăn nuôi rất lớn, đặc biệt là đối với hai vật nuôi chủ lực là heo và gà. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, tổng số lượng đàn chăn nuôi trên địa bàn đã giảm đáng kể.

Theo Phó chủ tịch UBND huyện Thống Nhất, ông Nguyễn Đình Cương, trước kia, chỉ tính riêng đàn heo, huyện đã có tới 441 ngàn con, với hơn 3.500 cơ sở chăn nuôi theo mô hình trang trại. Huyện từng thu hút rất nhiều trang trại chăn nuôi gia công, tuy nhiên, hiện tại số lượng trang trại này đã giảm mạnh, chỉ còn 27 trang trại hoạt động.

Tính đến giữa tháng 6 năm 2024, toàn huyện chỉ còn 352 trang trại chăn nuôi thuộc cấp huyện quản lý, và 2 trang trại thuộc cấp tỉnh quản lý. Trong khi đó, về chăn nuôi hộ gia đình, trên địa bàn còn lại 679 hộ chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ. Nhiều trang trại và hộ chăn nuôi nằm trong khu vực dân cư đã buộc phải ngừng hoạt động do không còn phù hợp với quy hoạch mới của huyện.

Bà Nguyễn Thị Liên, chủ một trại nuôi heo tại xã Gia Tân 1, cho biết trước đây gia đình bà đã đầu tư hệ thống chuồng trại chăn nuôi với quy mô hàng trăm con heo. Tuy nhiên, khi chính quyền địa phương ban hành quy định cấm chăn nuôi trong khu vực dân cư hoặc những khu vực không phù hợp với quy hoạch, gia đình bà buộc phải ngừng chăn nuôi để tuân thủ quy định.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Mai Lan, một hộ chăn nuôi heo tại xã Gia Tân 2, chia sẻ rằng gia đình bà đã từng đầu tư trại nuôi ngay phía sau nhà và được hỗ trợ xây dựng hệ thống hầm biogas để xử lý chất thải. Tuy nhiên, khi khu vực dân cư ngày càng phát triển và số lượng nhà cửa tăng lên, gia đình bà phải tính toán chuyển trại nuôi ra xa khu dân cư để tránh rủi ro về dịch bệnh cho đàn heo. Từ năm ngoái, bà Lan đã di dời đàn heo thịt sang trại nuôi mới, chỉ còn giữ lại vài con heo nái mới sinh cần theo dõi, và cũng đã có kế hoạch di dời toàn bộ đàn heo này trong thời gian tới.

Không chỉ riêng các hộ nuôi heo, mà nhiều hộ chăn nuôi đại gia súc trên địa bàn huyện cũng đã ngừng chăn nuôi khi quy hoạch mới không còn cho phép hoạt động trong khu dân cư. Ông Trần Bình Quân, chủ một trại nuôi bò tại xã Hưng Lộc, nhận thấy rằng chăn nuôi trong khu dân cư không còn phù hợp, do đó, gia đình ông đã ngừng chăn nuôi bò. Thay vào đó, ông Quân đã chuyển sang mô hình nuôi trùn quế, một mô hình mới mang lại nguồn thu nhập ổn định, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Nỗ lực quyết liệt trong xử lý ô nhiễm môi trường

Theo báo cáo từ UBND huyện Thống Nhất, trong quá trình thực hiện kế hoạch rà soát, kiểm tra và di dời các cơ sở chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường, huyện đã xác định có 74 cơ sở cần phải di dời ra khỏi khu vực đang chăn nuôi hiện tại. Đến nay, huyện đã hoàn thành việc di dời 46 cơ sở. Các cơ sở còn lại chủ yếu là chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ, và dự kiến sẽ hoàn thành việc di dời toàn bộ vào đầu năm 2025 theo lộ trình đề ra của tỉnh.

Thời gian qua, chính quyền địa phương đã rất tích cực trong việc tổ chức các đợt kiểm tra, xử lý vi phạm, góp phần tạo ra những chuyển biến tích cực trong vấn đề môi trường tại các khu vực chăn nuôi. Các cơ sở chăn nuôi còn lại trên địa bàn đã chú trọng đến việc nâng cấp, cải tạo, sửa chữa hoặc đầu tư cho hệ thống xử lý chất thải, đặc biệt là trong chăn nuôi heo và gà.

Điển hình như trang trại nuôi vịt giống của bà Nguyễn Thị Kim Anh tại xã Bàu Hàm 2 với quy mô 7 ngàn con vịt giống. Trang trại này là một trong những cơ sở tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ cao vào quy trình chăn nuôi. Hệ thống xử lý nước thải được đầu tư bài bản, kết hợp với việc ứng dụng đệm lót sinh học và chuyển đổi chất thải chăn nuôi thành phân bón phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Đây là mô hình minh chứng rõ ràng cho lợi ích của việc kết hợp giữa phát triển chăn nuôi và bảo vệ môi trường.

Bí thư Huyện ủy Thống Nhất, ông Cao Tiến Sỹ, khẳng định rằng địa phương đã quyết liệt trong xử lý các vi phạm về môi trường và những vấn đề khác liên quan đến chăn nuôi. Theo kết quả kiểm tra tại một số con suối trên địa bàn, tình trạng ô nhiễm do chất thải chăn nuôi đã giảm đáng kể, cho thấy những cải thiện rõ rệt về môi trường.

Quan điểm của huyện là không khuyến khích phát triển chăn nuôi nhỏ lẻ, do những khó khăn trong việc kiểm soát dịch bệnh, ô nhiễm môi trường và vấn đề giết mổ lậu, gây mất an toàn thực phẩm. Hiện tại, huyện đang tập trung vào việc tìm kiếm những mô hình sản xuất phù hợp để hỗ trợ các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trong việc chuyển đổi ngành nghề, đồng thời đảm bảo đời sống kinh tế của người dân và bảo vệ môi trường một cách bền vững.