Kế hoạch sản xuất nhiên liệu hóa thạch của các nước đang đe dọa mục tiêu 1,5°C

(Xây dựng) – Bất chấp sự gia tăng các tham vọng về khí hậu và các cam kết đưa phát thải ròng về không, các Chính phủ vẫn có kế hoạch tăng gấp đôi sản lượng nhiên liệu hóa thạch vào năm 2030 so với mức cần thực hiện để phù hợp với việc hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5°C.

Chính phủ các nước trên thế giới dự kiến tăng sản lượng dầu mỏ, khí đốt và chỉ giảm nhẹ sản lượng than đá trong 2 thập kỷ tới (Ảnh: Internet).

Đó là kết quả được rút ra từ báo cáo Khoảng cách Sản xuất năm 2021 do các viện nghiên cứu hàng đầu và Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) thực hiện. Báo cáo được thực hiện bởi Viện Môi trường Stockholm (SEI), Viện Phát triển bền vững Quốc tế (IISD), Viện Phát triển Hải ngoại (ODI), tổ chức E3G và UNEP. Nghiên cứu đã nhận được sự đóng góp của hơn 40 nhà nghiên cứu từ nhiều trường Đại học, các tổ chức tư vấn và nghiên cứu khác.

Báo cáo đã đo lường khoảng cách giữa sản lượng than, dầu mỏ và khí đốt theo kế hoạch của các Chính phủ và mức sản xuất toàn cầu phù hợp với việc đáp ứng những giới hạn nhiệt độ được đặt ra trong Thoả thuận Paris. So với lần đầu tiên thực hiện vào năm 2019, báo cáo năm 2021 cho thấy khoảng cách sản xuất hầu như không thay đổi.

Theo đó, các Chính phủ vẫn dự kiến tăng sản lượng dầu mỏ, khí đốt và chỉ giảm nhẹ sản lượng than đá trong 2 thập kỷ tới. Cụ thể, các kế hoạch và dự báo sản xuất của các Chính phủ sẽ dẫn đến mức tăng thêm khoảng 240% sản lượng than đá, 57% sản lượng dầu mỏ và 71% sản lượng khí đốt vào năm 2030 so với mức cần thiết để phù hợp với mục tiêu hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5° C.

Nếu kế hoạch của các Chính phủ được thực hiện, sản lượng khí đốt toàn cầu được dự báo sẽ tăng nhiều nhất từ năm 2020 đến năm 2040. Việc mở rộng khai thác khí đốt một cách liên tục và lâu dài trên toàn thế giới không phù hợp với các giới hạn nhiệt độ của Thỏa thuận Paris.

Đáng nói hơn là kể từ khi xảy ra đại dịch COVID-19, các quốc gia đã dành hơn 300 tỷ USD cho các hoạt động về nhiên liệu hóa thạch, nhiều hơn số tiền mà họ dành cho năng lượng sạch.

Ngược lại, nguồn tài chính công quốc tế của các nước dành cho sản xuất nhiên liệu hoá thạch từ các nước G20 và các ngân hàng phát triển đa phương lớn (MDBs) đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Khoảng 1/3 các ngân hàng phát triển đa phương và các tổ chức tài chính phát triển G20 (DFI) theo quy mô tài sản đã áp dụng các chính sách chấm dứt tài trợ cho các hoạt động sản xuất nhiên liệu hóa thạch trong tương lai.

Sản lượng than, dầu và khí đốt toàn cầu phải bắt đầu giảm ngay lập tức và giảm ở mức độ lớn để phù hợp với việc hạn chế sự nóng lên của Trái đất trong thời gian dài ở mức 1,5°C (Ảnh: Internet).

Bên cạnh đó, Báo cáo Khoảng cách sản xuất 2021 còn cung cấp thông tin về 15 quốc gia có sản lượng nhiên liệu hoá thạch lớn, bao gồm: Australia, Brazil, Canada, Trung Quốc, Đức, Ấn Độ, Indonesia, Mexico, Na Uy, Nga, Saudi Arabia, Nam Phi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. Hầu hết Chính phủ các nước này vẫn tiếp tục thực hiện những hỗ trợ đáng kể về chính sách để tăng cường sản xuất nhiên liệu hóa thạch.

Ploy Achakulwisut, tác giả chính của báo cáo và là nhà khoa học của Viện Môi trường Stockholm (SEI) chia sẻ: “Nghiên cứu đã chỉ ra rất rõ rằng, sản lượng than, dầu và khí đốt toàn cầu phải bắt đầu giảm ngay lập tức và giảm ở mức độ lớn để phù hợp với việc hạn chế sự nóng lên của Trái đất trong thời gian dài ở mức 1,5°C. Tuy nhiên, các Chính phủ vẫn tiếp tục lập kế hoạch và hỗ trợ mức sản xuất nhiên liệu hóa thạch vượt quá mức chúng ta có thể tiêu thụ nhiên liệu hoá thạch một cách an toàn”.

Trong khi đó, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho biết: “Những tuyên bố gần đây của các nền kinh tế lớn nhất thế giới về việc chấm dứt tài trợ quốc tế cho điện than là một bước đi rất cần thiết trong việc loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, như báo cáo này cho thấy rõ ràng, vẫn còn một chặng đường dài để đi đến một tương lai năng lượng sạch”.

“Điều cấp thiết là tất cả các nhà cung cấp tài chính công cũng như tài chính tư nhân còn lại, (bao gồm các ngân hàng thương mại và các nhà quản lý tài sản) cần chuyển nguồn vốn của họ từ điện than sang năng lượng tái tạo. Việc làm này sẽ thúc đẩy quá trình phi carbon hoá hoàn toàn của ngành Điện và tăng cường khả năng tiếp cận năng lượng tái tạo cho tất cả mọi người”.