Chữ ký số: Giải pháp tiện lợi và đổi mới sáng tạo của nền kinh tế tri thức

Chữ ký số từ xa (remote signature) là một loại chữ ký số kiểu mới sử dụng công nghệ đám mây (cloud-based) để ký số mà không cần sử dụng thêm bất kỳ thiết bị phần cứng nào. Giải pháp này đang trở thành xu hướng và được nhiều quốc gia phát triển áp dụng.

Chữ ký số từ xa còn được gọi với nhiều tên khác như: chữ ký số online, chữ ký số không dùng USB token, chữ ký số di động,… Không phụ thuộc vào nhà mạng; Không phụ thuộc vào thiết bị; Dễ dàng tích hợp với các ứng dụng ký số – là 3 ưu điểm lớn nhất của chữ ký số từ xa.

 Chữ ký số được coi là giải pháp tiện lợi và đổi mới sáng tạo của nền kinh tế tri thức.

Theo đó, sự khác biệt rõ nhất của ký số từ xa so với ký số thông thường là sử dụng công nghệ đám mây để ký số mà không cần dùng USB Token hay SIM với tốc độ ký nhanh hơn, ký được nhiều hơn mà vẫn đảm bảo an toàn và tính pháp lý.

Các doanh nghiệp/cá nhân có thể ký trực tiếp trên máy tính, điện thoại di động hoặc máy tính bảng thay vì chỉ thực hiện trên máy tính có USB token như hiện nay.

Nguyên lý hoạt động của chữ ký số từ xa được dựa trên cơ sở đáp ứng các tiêu chuẩn châu Âu eIDAS (Bộ quy định về định danh số) và đáp ứng quy định theo Thông tư 16/2019/TT-BTTTT đối với ký số từ xa. Theo đó, người dùng chỉ có thể ký số trên thiết bị khi chứng minh danh tính và xác thực bởi các nhà cung cấp chữ ký số được cấp phép.

Đơn vị cung cấp dịch vụ chữ ký số sẽ tạo và quản lý từ xa khóa bí mật theo sự ủy quyền của người dùng, thay vì lưu trên các thiết bị phần cứng (như USB Token, SIM, Card). Đồng thời, sẽ cấp cho người dùng chữ ký số từ xa một ID dựa trên số chứng thư số được xác thực.

Khi người dùng sử dụng ID và mã PIN (hoặc các phương thức xác thực nâng cao khác như smart OTP, sinh trắc học hoặc FID02) để yêu cầu ký số, phần mềm sẽ gửi thông báo xác minh quyền truy cập chữ ký số. Phần mềm sẽ xác nhận danh tính của người ký và xuất thông tin khóa bí mật cho phép ký số ngay trên thiết bị di động.

Như vậy, có thể thấy mô hình ký số từ xa có rất nhiều ưu điểm vượt trội, mang lại sự tiện lợi, hiệu quả và giá trị kinh tế tối đa cho người sử dụng. Tuy mô hình này không thể tránh khỏi một vài hạn chế nhưng người dùng có thể kiểm soát và khắc phục trong quá trình sử dụng. Với những lợi thế này, giải pháp ký số từ xa ngày càng trở nên phổ biến và được áp dụng rộng rãi ở rất nhiều lĩnh vực như hành chính, kinh tế, dịch vụ mua sắm…

Theo các chuyên gia, khi dịch vụ công trực tuyến phát triển đến mức độ 3,4, chứng thực bản sao điện tử, định danh điện tử và căn cước công dân điện tử… đều sẽ yêu cầu chữ ký số. Đây sẽ là hình thức đảm bảo danh tính mức độ cao và là một trong những yếu tố hình thành công dân số. Sự ra đời của chữ ký số từ xa đem lại sự tiện lợi và đổi mới trong phương thức ký số hiện nay.

Phương Nam