Hải Phòng nỗ lực thực hiện tốt chiến lược phát triển kinh tế xã hội theo Nghị quyết 45-NQ/TW

Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết số 32-NQ/TW của Bộ Chính trị khoá IX về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, TP Hải Phòng đã có những thay đổi tích cực, mức tăng trưởng kinh tế cao. Để tiếp nối sự thành công đó, Hải Phòng tiếp tục tiếp nhận và thực hiện Nghị quyết 45-NQ/TW  ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị khóa XII về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Luôn theo đuổi mục tiêu tạo nên hình ảnh một Hải Phòng xanh, văn minh, hiện đại, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thành phố Hải Phòng luôn xác định Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị vừa là nguồn lực tinh thần, vừa là nguồn lực vật chất quý báu cho thành phố với những cơ chế, chính sách mới, vượt trội để thành phố phát huy được tiềm năng, lợi thế và phát triển toàn diện.

Chia sẻ với báo chí Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng cho biết, Thành phố đã chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan Trung ương trình cấp có thẩm quyền xem xét ban hành các cơ chế, chính sách phát triển thành phố theo Nghị quyết số 45-NQ/TW như: Nghị quyết số 35/2021/QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng; Quyết định số 323/QĐ-TTg ngày 30/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050; Quyết định số 1516/QĐ-TTg ngày 02/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch thành phố Hải Phòng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Sau 5 năm triển khai Nghị quyết, Hải Phòng đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, chuyển biến tích cực trên nhiều lĩnh vực. Quy mô kinh tế thành phố mở rộng, duy trì vị trí thứ hai trong vùng Đồng bằng sông Hồng, sau Thủ đô Hà Nội, tốc độ tăng trưởng duy trì liên tục hai con số. Chất lượng tăng trưởng được nâng cao, Hải Phòng thuộc nhóm các địa phương có năng suất lao động cao nhất cả nước.

Nghị quyết số 45-NQ/TW về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 với mục tiêu tổng quát: “Xây dựng và phát triển Hải Phòng trở thành thành phố đi đầu cả nước trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; động lực phát triển của Vùng Bắc Bộ và của cả nước; có công nghiệp hiện đại, thông minh, bền vững; kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại kết nối thuận lợi trong nước và quốc tế bằng cả đường bộ, đường sắt, đường biển, đường hàng không; trọng điểm dịch vụ logistics; trung tâm quốc tế về giáo dục, đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học – công nghệ, kinh tế biển; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được nâng cao ngang tầm với các thành phố tiêu biểu ở Châu Á; trật tự xã hội được bảo đảm, quốc phòng, an ninh được giữ vững”.

Nắm bắt nội dung mục tiêu đó mà Hải Phòng đã từng bước hiện thực hóa bằng những chương trình hành động thiết thực như: Tạo sự nhất quán cao trong nhận thức và hành động của toàn Đảng bộ, quân và dân thành phố, quyết tâm đưa nghị quyết đi vào thực tiễn, tạo những bước phát triển toàn diện, bứt phá của thành phố theo đúng quan điểm, mục tiêu của nghị quyết;  Chương trình hành động phải cụ thể hóa nghị quyết, xác định rõ các chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu có tính khả thi cao; gắn việc thực hiện nghị quyết với các chủ trương, nghị quyết của Trung ương, Thành ủy, các cấp ủy của Đảng bộ thành phố; Chương trình hành động phải thể hiện được vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của  các cấp ủy; xác định các nội dung, nhiệm vụ chủ yếu, gắn với trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương, đơn vị trong việc thực hiện nghị quyết; Kiên quyết không lùi bước trước khó khăn, kiên định với mục tiêu đã đề ra, thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc, đánh giá và bổ khuyết trong quá trình thực hiện.

Để thực hiện được chỉ tiêu đề ra thì những nhiệm vụ mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hải Phòng luôn nghiêm túc thực hiện đó là:

– Thành ủy, HĐND thành phố, UBND thành phố; các cấp ủy, chính quyền, địa phương, đơn vị căn cứ mục tiêu, chỉ tiêu trên để cụ thể hóa thành mục tiêu, chỉ tiêu trong nghị quyết, chương trình, kế hoạch hằng năm, 5 năm (2020-2025; 2025-2030), 10 năm (2020-2030) của cấp, ngành, địa phương, đơn vị mình; bảo đảm không thấp hơn mục tiêu, chỉ tiêu chung.

– Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, tạo chuyển biến toàn diện, sâu sắc về cải cách hành chính, đặc biệt là trong các lĩnh vực cấp phép đầu tư, xây dựng, tiếp cận đất đai, thủ tục hải quan, cải cách thuế, giảm tối đa chi phí logistics, minh bạch hoá công tác quy hoạch, thanh tra, kiểm tra… Đổi mới mạnh mẽ, toàn diện trong công tác chỉ đạo, điều hành của chính quyền các cấp, xây dựng nền hành chính thông thoáng, khoa học, tạo các điều kiện thuận lợi nhất cho phát triển sản xuất kinh doanh; phấn đấu đạt thứ hạng cao nhất về cải cách hành chính, năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).

– Huy động tối đa nguồn lực đầu tư vào thành phố; trong đó, chú trọng các nguồn vốn tư nhân, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), coi đây chính là nguồn lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo nguồn đóng góp ngân sách bền vững cho thành phố.

– Cùng với tạo lập, hình thành các nguồn thu ngân sách mới, có tính đột phá từ các dự án đầu tư quy mô lớn, chú trọng triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp chống thất thu ngân sách.

– Mở rộng và nâng cao hiệu quả các hoạt động đối ngoại, trên cơ sở thực hiện tốt chủ trương đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân; chủ động và tích cực hội nhập, tạo môi trường quốc tế thuận lợi cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao vị thế của thành phố.

– Thực hiện hiệu quả các chương trình hợp tác, liên kết vùng nhằm phát huy hiệu quả nguồn lực tổng hợp cùng với các tỉnh, thành phố trong tam giác phát triển kinh tế Hải Phòng – Hà Nội – Quảng Ninh, vùng duyên hải Bắc Bộ, vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc và các địa phương trong hai hành lang, một vành đai kinh tế giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Dựa trên tinh thần của Nghị quyết, Hải Phòng luôn chú trọng Phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, có ý nghĩa chiến lược; Phát triển nền công nghiệp hiện đại, thông minh, bền vững; Phát triển dịch vụ, trọng tâm là cảng biển và logistics, du lịch; Tái cơ cấu ngành nông nghiệp, thủy sản và nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới;  Phát triển đô thị theo định hướng hiện đại, thông minh; Tăng cường công tác bảo vệ tài nguyên môi trường, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, nước biển dâng bảo đảm sự phát triển bền vững; Phát triển mạnh các thành phần kinh tế để tạo đột phá trong phát triển kinh tế – xã hội của thành phố; Phát triển giáo dục – đào tạo và nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển; Xây dựng thành phố Hải Phòng trở thành trọng điểm phát triển khoa học – công nghệ biển của cả nước; Gắn phát triển kinh tế với thực hiện tiến bộ xã hội; không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; Gắn phát triển kinh tế – xã hội với củng cố quốc phòng – an ninh, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, giữ chủ quyền quốc gia; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; Xây dựng Đảng bộ thành phố trong sạch, vững mạnh; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cấp chính quyền; Phát huy vai trò làm chủ của nhân dân, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở.

Có thể thấy rõ những chuyển biến tốt đẹp của Hải Phòng trong 5 năm qua đã được Chính phủ và nhân dân ghi nhận: Kết cấu hạ tầng giao thông được đầu tư, tập trung huy động nguồn lực phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại. Nhiều công trình giao thông có vai trò liên kết vùng, khu vực đã hoàn thành như: Đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, cao tốc Hải Phòng – Hạ Long; cầu Bến Rừng; cải tạo nâng cấp Quốc lộ 10 đoạn Quán Toan – Cầu Nghìn và đoạn từ cầu Đá Bạc đến cầu Kiền nối Hải Phòng – Quảng Ninh.

Khu vực nông nghiệp, nông thôn có những chuyển biến rõ rệt. Khu vực dịch vụ tiếp tục được cơ cấu lại theo hướng nâng cao chất lượng, tập trung vào đầu tư cơ sở vật chất; các lĩnh vực thương mại, vận tải, du lịch tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong phát triển dịch vụ của thành phố. Phát triển đô thị có nhiều khởi sắc, không gian đô thị được mở rộng. Tập trung đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Quyết liệt triển khai xây dựng các Đề án: Thành lập thành phố thuộc thành phố Hải Phòng tại huyện Thủy Nguyên; thành lập đơn vị hành chính quận tại huyện An Dương; điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính huyện An Dương để mở rộng quận Hồng Bàng và sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã thành phố Hải Phòng giai đoạn 2023 – 2025. Phát triển đô thị có nhiều khởi sắc, không gian đô thị được mở rộng. Tập trung đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Quyết liệt triển khai xây dựng các Đề án: Thành lập thành phố thuộc thành phố Hải Phòng tại huyện Thủy Nguyên;

thành lập đơn vị hành chính quận tại huyện An Dương; điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính huyện An Dương để mở rộng quận Hồng Bàng và sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã thành phố Hải Phòng giai đoạn 2023 – 2025. Công tác cải cách hành chính đã có những bước chuyển biến rõ rệt, toàn diện; tác động tích cực vào hoạt động quản lý điều hành, nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của bộ máy chính quyền các cấp. Môi trường đầu tư, kinh doanh được cải thiện mạnh mẽ, Hải Phòng trở thành một trong những địa phương có môi trường đầu tư hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Giai đoạn 2019 – 2023, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI của thành phố đã có những chuyển biến mạnh mẽ, liên tục đạt vị trí xếp hạng cao. Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index) của thành phố luôn duy trì là một trong 5 địa phương dẫn đầu cả nước kể từ năm 2012 – năm đầu tiên Bộ Nội vụ thực hiện đo lường, đánh giá chỉ số này. Hải Phòng liên tục nằm trong danh sách các địa phương dẫn đầu về thu hút FDI toàn quốc, đã và đang trở thành điểm đến của nhiều tập đoàn hàng đầu trên thế giới và các nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tốt đẹp đã đạt được, trong quá trình triển khai Nghị quyết số 45-NQ/TW vẫn còn nhiều hạn chế, chưa đạt được các mục tiêu như kỳ vọng. Quy mô, sức cạnh tranh của nền kinh tế thành phố chưa mạnh, còn khoảng cách khá lớn so với thành phố Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch còn chậm. Kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, nhất là hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, tính kết nối chưa cao; hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị có nguy cơ quá tải, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển.

Các vấn đề về môi trường chưa được giải quyết triệt để. Định hướng trở thành thành phố công nghiệp theo hướng hiện đại, là trọng điểm kinh tế biển của cả nước, có vai trò động lực phát triển của vùng Bắc Bộ và của cả nước; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ngang tầm với các thành phố tiêu biểu ở châu Á… còn chưa thực sự rõ nét.

Những hạn chế, tồn tại nêu trên, bên cạnh nguyên nhân khách quan do bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước không thuận lợi, tác động tiêu cực của COVID-19 và diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu, các nguyên nhân mang tính chủ quan vẫn là cơ bản thì vẫ còn những nguyên nhân nội bộ mà Hải Phòng đang cố găng khắc phục từng bước như: hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế chưa cao; cải cách hành chính chưa đạt hiệu quả như mong muốn; việc phân cấp, phân quyền chưa thật sự mạnh mẽ; cơ chế đôn đốc, kiểm tra, giám sát và kiểm soát chưa thật sự hiệu quả. Công tác giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án đầu tư còn gặp nhiều khó khăn. Công tác đào tạo và thu hút nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng được sự phát triển của các ngành kinh tế thành phố.

Những thành tựu đã đạt được trong những năm vừa qua sẽ tạo đà thuận lợi cho sự phát triển của thành phố trong giai đoạn tới. Tuy nhiên, theo dự báo, bên cạnh những thuận lợi cơ bản, thành phố sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức đối với sự phát triển bền vững của thành phố trong giai đoạn tới. Vì vậy, Đảng bộ và chính quyền Hải Phòng đã chuẩn bị sẵn sàng một số giải pháp chiến lược: tiếp tục tập trung thực hiện 3 giải pháp đột phá. Đó là: Tập trung đầu tư xây dựng, phát triển Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng trở thành động lực tăng trưởng của thành phố trong giai đoạn tới. Ưu tiên nguồn lực đầu tư hệ thống hạ tầng trọng yếu có tính lan tỏa, kết nối cao. Thành phố xây dựng, hoàn thiện và kiến nghị với Trung ương sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng trong giai đoạn tới, trọng tâm là cơ chế, chính sách về phát triển kinh tế, xã hội.

Cụ thể: Giữ ổn định tỷ lệ điều tiết cho ngân sách thành phố trong giai đoạn ổn định ngân sách mới sau khi thực hiện tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng; ủy quyền, phân cấp cho thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư đối với Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất phù hợp với quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Phân cấp cho thành phố Hải Phòng quyết định điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất thành phố, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện tương tự như điều chỉnh cục bộ quy hoạch xây dựng, việc điều chỉnh phải đảm bảo chỉ tiêu sử dụng đất thành phố được phân bổ; thành lập Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng nằm trong Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng.

Thành phố cũng tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh thu hút nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực thành phố có nhu cầu; trong đó trọng tâm là phát triển Trường Đại học Hải Phòng trở thành Đại học Hải Phòng (đại học vùng), là một trong các cơ sở giáo dục đại học hàng đầu của Việt Nam và ngang tầm các trường đại học trung bình khá của khu vực Đông Nam Á, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho thành phố và đất nước; thu hút đầu tư cơ sở giáo dục Đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp có năng lực uy tín.

Một thực tế là không chỉ nhân dân Hải Phòng mà nhân dân cả nước đều nhìn thấy và ghi nhận những đóng góp to lớn của Thành phố Hải Phòng cho sự phát triển kinh tế và xã hội của Đất nước. Để phát triển mạnh mẽ hơn nữa và xứng đáng là một trong những ngọn cờ đầu của Tổ quốc, thành phố Hải Phòng rất cần sự ủng hộ của Trung ương, sự quan tâm, liên kết, hợp tác chặt chẽ của các ban, bộ, ngành, địa phương, trong đó đặc biệt là ủng hộ việc thành lập Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng, Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng và sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng.