Mỹ và Indonesia nhất trí đổi nợ để bảo tồn rạn san hô

Đây là thỏa thuận hoán đổi nợ để bảo vệ thiên nhiên lần thứ 4 giữa hai nước này kể từ khi sáng kiến được khởi động vào năm 2009, với mục tiêu tài trợ cho các hoạt động bảo tồn tại hai khu vực trọng điểm thuộc “Tam giác san hô” – nơi được công nhận là có hệ sinh thái và sinh học phong phú, đa dạng nhất thế giới. Thời gian tài trợ là tối thiểu 15 năm. 

Hai khu vực được nhắm tới mang tên “The Bird’s Head Seascape” và “Lesser Sunda-Banda Seascape”. Trải rộng trên hàng trăm nghìn ha, đây là môi trường sống của hơn 3/4 tổng số loài san hô trên thế giới và hơn 3.000 loài cá, rùa, cá mập, cá voi và cá heo.

Một Ủy ban Giám sát bao gồm đại diện của Chính phủ Indonesia và Mỹ, các đối tác phi chính phủ và các tổ chức xã hội sẽ quản lý khoản ngân sách có được từ thỏa thuận hoán đổi nợ này. Theo thỏa thuận, Indonesia sẽ tập trung khôi phục san hô, trong khi các nhóm phi lợi nhuận sẽ sử dụng ngân sách bảo tồn để hỗ trợ các dự án mang lại lợi ích trực tiếp cho các hệ sinh thái san hô, cũng như đảm bảo môi trường sống bền vững cho các loài phụ thuộc vào hệ sinh thái này.

Theo Bộ Du lịch Indonesia, nước này có khoảng 5,1 triệu ha san hô, tương đương 18% tổng diện tích rạn san hô trên thế giới. Tuy nhiên, hiện tượng tẩy trắng đang tác động nghiêm trọng tới những sinh vật biển không xương sống này. Hiện tượng tẩy trắng san hô xuất hiện khi nước biển trở nên nóng bất thường và khiến san hô “trục xuất” các loại tảo đầy màu sắc sống trong các mô của chúng. Nếu không có sự hỗ trợ của tảo trong việc cung cấp chất dinh dưỡng cho san hô, san hô sau đó chết dần đi. 

Indonesia đã được hưởng lợi từ các thỏa thuận giao dịch hoán đổi nợ trước đó với Mỹ, thực hiện trong các năm 2009, 2011 và 2014, tạo ra gần 70 triệu USD. Trong thỏa thuận mới nhất này, hai bên lần đầu tiên tập trung khôi phục rạn san hô, thay vì các khu rừng nhiệt đới ở Indonesia – vốn đang phải đối mặt với hoạt động mở rộng các đồn điền dầu cọ – như trong các chương trình trước đó.

Các rạn san hô khó bảo tồn hơn ở cấp độ quốc gia, do chủ yếu chịu tác động tiêu cực của sự nóng lên toàn cầu, mà nguyên nhân chính là việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch đã làm gia tăng lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Dữ liệu báo cáo công bố hồi tháng 5 cho thấy gần 2/3 số rạn san hô trên thế giới đã bị ảnh hưởng trong năm vừa qua, khi nhiệt độ cao dẫn tới hiện tượng “tẩy trắng” và khiến san hô chết dần đi.

Vĩnh Hải (T/h)