Ra quân điều tra, thu thập thông tin thực trạng kinh tế xã hội 53 dân tộc thiểu số năm 2024

Sáng ngày 01/7/2024, tại huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, Tổng cục Thống kê và Ủy ban Dân tộc đã tổ chức Lễ ra quân điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế – xã hội (KT-XH) của 53 dân tộc thiểu số (DTTS) năm 2024.

Đây là cuộc điều tra lần thứ ba theo Quyết định 02/QĐ-TTg ngày 05/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng KT-XH của 53 DTTS. Hai cuộc điều tra trước đó được thực hiện vào năm 2015 và năm 2019.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế – xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024

Phát biểu tại Lễ ra quân, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nhấn mạnh ý nghĩa rất quan trọng của điều tra lần này. Qua điều tra sẽ đưa ra các số liệu, chứng cứ tin cậy để giúp các cơ quan Trung ương cũng như địa phương vùng dân tộc thiểu số có được những đánh giá chính xác về kết quả thực hiện các chính sách dân tộc đến năm 2024 và dự kiến đến năm 2025, đánh giá 5 năm triển khai Đề án tổng thể phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2030; kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia cũng như kết quả thực hiện công tác dân tộc giai đoạn 2021 – 2025, chuẩn bị xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia, kế hoạch phát triển giai đoạn tiếp theo 2026 – 2030; làm cơ sở để các cấp uỷ, tổ chức đảng chuẩn bị báo cáo và các văn kiện phục vụ Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 – 2030 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc, giai đoạn thu thập thông tin tại địa bàn là cực kỳ quan trọng, việc thu thập được thông tin phản ánh đầy đủ, chính xác thực trạng dân số và nhà ở sẽ giúp cho Đảng, Nhà nước xây dựng được những kế hoạch, chiến lược đúng đắn, xây dựng nền tảng cho sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước và vùng dân tộc thiểu số.

“Tôi hy vọng cuộc điều tra lần này sẽ tiếp tục đưa ra những thông tin, dữ liệu chất lượng để Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các ban, bộ, ngành, địa phương xây dựng, hoạch định chiến lược, chính sách dân tộc trong thời gian tới; từng bước khắc phục, giải quyết những khó khăn đồng thời phát huy mạnh mẽ hơn tiềm năng, thế mạnh của cộng đồng các dân tộc thiểu số và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi; tăng cường củng cố, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng vững chắc” – đồng chí Hầu A Lềnh bày tỏ.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương phát biểu tại sự kiện.

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương nhấn mạnh, điều tra này nhằm thu thập thông tin về dân số, nhà ở, điều kiện sống, tình hình bảo tồn văn hóa và điều kiện KT-XH của 53 DTTS để biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và Hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc phục vụ TW Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương xây dựng và hoạch định chính sách, chiến lược và kế hoạch phát triển KT-XH cho các vùng DTTS giai đoạn 2026 – 2030; Đáp ứng yêu cầu biên soạn một số chỉ tiêu thuộc Mục tiêu Phát triển bền vững; Đồng thời làm cơ sở cập nhật hệ thống thông tin, dữ liệu thống kê về DTTS tại Việt Nam.

“Việc tổ chức thành công lễ ra quân điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế – xã hội của 53 DTTS năm 2024 tại Hòa Bình có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tuyên truyền để các hộ DTTS trên địa bàn tỉnh hiểu được mục đích, ý nghĩa của cuộc điều tra, từ đó tích cực phối hợp với các điều tra viên thống kê để cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời. Đồng thời, lễ ra quân còn giúp các cấp lãnh đạo và toàn hệ thống chính trị trong tỉnh hiểu được tầm quan trọng của cuộc điều tra, qua đó chỉ đạo thực hiện tốt cuộc điều tra tại địa phương…” – Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương nhấn mạnh.

Ông Matt Jackson- Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam. 

Là đối tác hỗ trợ Chính phủ Việt Nam nâng cao năng lực thu thập, phân tích dữ liệu, xây dựng hệ thống dữ liệu phục vụ công tác lập kế hoạch và theo dõi đánh giá tiến độ thực hiện các kế hoạch chính sách dựa trên bằng chứng, ông Matt Jackson – Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNFPA Việt Nam) chia sẻ, dữ liệu toàn diện, tin cậy được phân tách theo giới tính, dân tộc, là điều kiện cần thiết để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau.

“Kết quả thu được từ cuộc điều tra tình hình các DTTS năm 2024 sẽ giúp chúng ta biết được sự khác biệt giữa các nhóm DTTS, đặc biệt liên quan đến khả năng tiếp cận các dịch vụ cơ bản, việc làm và mức sống. Đây là những dữ liệu quan trọng giúp theo dõi đánh giá tiến độ thực hiện các chính sách của Chính phủ, đồng thời là cơ sở để ban hành các quyết định chính sách nhằm giảm bớt những thiệt thòi mà các nhóm DTTS đang phải đối mặt…”- ông Matt Jackson nhấn mạnh.

Ông Đinh Công Sứ- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình chia sẻ: “Hòa Bình xác định rõ vai trò, ý nghĩa của cuộc điều tra đối với địa phương. Với tính chất cuộc điều tra trên địa bàn tỉnh diễn ra phạm vi rộng, nội dung điều tra phong phú, nghiệp vụ khó, vì vậy tỉnh đã và đang chỉ đạo Cục Thống kê, Ban Dân tộc tỉnh phối hợp chặt chẽ các sở, ngành, địa phương tập trung thực hiện tốt cuộc điều tra, thu thập thông tin về thực trạng KTXH các dân tộc thiểu số năm 2024…”.

Điều tra hộ dân tộc thiểu số tại xã Tú Lý, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.

Cuộc điều tra lần này được thực hiện tại 54 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, bao gồm 51 tỉnh có xã thuộc vùng DTTS và miền núi cùng 03 tỉnh, thành phố có các xã/phường/thị trấn có nhiều người dân tộc thiểu số sinh sống gồm: Thành phố Hồ Chí Minh, Long An và Hà Tĩnh.

Đối tượng điều tra của điều tra DTTS 2024 bao gồm: Hộ dân cư người DTTS; Nhân khẩu thực tế thường trú tại các hộ DTTS tính đến thời điểm điều tra (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang hiện đang ăn, ngủ tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an; Tình hình kinh tế, an sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục của xã thuộc khu vực III, khu vực II và khu vực I theo Quyết định 861/QĐ-TTg và các xã không thuộc các khu vực trên nhưng có địa bàn vùng DTTS.

Lê Kim Liên