Vướng mắc nào “cản” tiến độ dự án sân bay Long Thành?

Ảnh hưởng của dịch bệnh và giải phóng mặt bằng (GPMB) chậm là vướng mắc lớn nhất đang cản tiến độ dự án sân bay Long Thành. Nội dung này được nêu rõ trong báo cáo Chính phủ vừa trình Quốc hội.

Chính phủ cho biết, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) và các đơn vị ngành hàng không xác định hạng mục Đài kiểm soát không lưu và Nhà ga hành khách là hai đường găng của dự án. Do đó, Bộ GTVT đã yêu cầu Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) – chủ đầu tư dự án thành phần 2 và Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) – chủ đầu tư dự án thành phần 2 phải tập trung đẩy tiến độ công tác chuẩn bị hạng mục này để không ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án.

Ngoài ra, các đơn vị cũng xác định đại dịch Covid-19 có thể ảnh hưởng tới công tác sản xuất, nhập khẩu một số thiết bị chuyên dụng và huy động chuyên gia tư vấn nước ngoài nên cần chủ động có các giải pháp nhằm giảm thiểu ảnh hưởng này.

“Hàng tháng, Bộ GTVT đã và đang tiếp tục họp chỉ đạo các chủ đầu tư dự án thành phần 2 và dự án thành phần 3 để đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến độ hoàn thành xây dựng vào nửa đầu năm 2025, kịp thời vận hành thử nghiệm và đưa vào khai thác cuối năm 2025” – Chính phủ thông tin.

Dự án sân bay Long Thành đang thi công các dự án thành 1, thành phần 2 (Ảnh: Khoa Nam).

Theo báo cáo của Chính phủ, lũy kế giải ngân từ năm 2018 đến đầu tháng 10 năm nay tại dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng Hàng không quốc tế Long Thành do UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư mới đạt 10.698,835/22.850 tỷ đồng vốn đã bố trí (tương đương 46,81%). Diện tích đất đã thu hồi tại dự án là 1.284,57/2.532 ha, chỉ đạt 50,7%.

Cụ thể, do ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19, UBND tỉnh Đồng Nai đã huy động mọi nguồn nhân, vật lực để triển khai công tác phòng, chống dịch và thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16, do vậy ảnh hưởng không nhỏ tới công tác GPMB của Dự án.

Vướng mắc lớn thứ hai là việc tại phạm vi GPMB Dự án có khoảng 1.000 hộ dân đang gặp khó khăn trong xử lý hồ sơ bồi thường (chuyển nhượng, cho tặng bằng giấy viết tay). Điều đáng nói là nếu không giải phóng toàn bộ mặt bằng sạch của giai đoạn 1 theo đúng tiến độ sẽ ảnh hưởng đến biện pháp thi công tổng thể giai đoạn 1.

Đặc biệt, UBND tỉnh Đồng Nai đang gặp khó khăn trong việc triển khai thực hiện giải trình với Kiểm toán nhà nước như điều chỉnh khung chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư; không hỗ trợ chuyển đổi việc làm đối với các đối tượng nhân công, nội trợ; các nhân khẩu trong sổ hộ khẩu có mối quan hệ gia đình… thì không đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất; giá trị bồi thường, hỗ trợ vườn cây của Công ty TNHH MTV Tổng Công ty Cao su Đồng Nai.

“Hiện các nội dung vướng mắc nêu trên đã và đang được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm, tổ chức các cuộc họp kiểm điểm tiến độ để kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện” – báo cáo của Chính phủ nêu rõ.

Dự án CHKQT Long Thành được chia làm 3 giai đoạn: Giai đoạn 1 – Đầu tư xây dựng một đường cất hạ cánh và một nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm, nhà ga hàng hóa 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm; chậm nhất năm 2025 hoàn thành và đưa vào khai thác.

Giai đoạn 2 – Tiếp tục đầu tư xây dựng thêm một đường cất hạ cánh cấu hình mở và một nhà ga hành khách để đạt công suất 50 triệu hành khách/năm; nhà ga hàng hóa 1,5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Giai đoạn 3 – Hoàn thành các hạng mục để đạt công suất 100 triệu hành khách/năm và 5,0 triệu tấn hàng hóa/năm.

Khái toán cho toàn bộ Dự án khoảng 336.630 tỷ đồng (tương đương khoảng 16,06 tỷ USD, áp dụng tỷ giá của năm 2014), trong đó, giai đoạn 1 là 114.450 tỷ đồng (tương đương 5,45 tỷ USD). Dự án được sử dụng một phần vốn ngân sách nhà nước, vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), vốn cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước của ngành hàng không, vốn doanh nghiệp, vốn đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) và các loại vốn khác theo quy định của pháp luật.