Cần quy định suất tái định cư tối thiểu là một nền nhà đã có hạ tầng

(Xây dựng) – Mặc dù việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư (TĐC) khi Nhà nước thu hồi đất là lợi ích chính đáng của người có đất đai bị thu hồi. Tuy nhiên, việc này vẫn đang tồn tại một số vấn đề cần tháo gỡ.

HoREA cho rằng, cần quy định “suất TĐC tối thiểu” là một nền nhà đã có hạ tầng trong khu TĐC hoặc một căn nhà gắn liền với đất… (ảnh: T/L).

Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có Văn bản số 51/2024/CV-HoREA gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tư Pháp góp ý dự thảo Nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ TĐC khi Nhà nước thu hồi đất.

Hiệp hội nhận thấy, một vấn đề rất quan trọng là phải đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người TĐC. Đó là, cần xây dựng cơ chế giải quyết thật thỏa đáng, hợp tình hợp lý, công bằng, áp dụng chính sách tương đồng giữa các đối tượng được TĐC thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng với trường hợp người TĐC tại các dự án xây dựng lại nhà chung cư.

Đáng quan tâm nhất là các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế – xã hội tại các khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số mà những người TĐC này phải rời bỏ môi trường sống quen thuộc, hợp với tập tục, truyền thống để vào sống trong khu TĐC “xa lạ”, khác biệt hẳn với nơi ở cũ, nhất là vấn đề cuộc sống, sinh kế, mà nếu thu thêm tiền hạ tầng khu TĐC thì không hợp tình hợp lý.

Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu cho biết: Dự thảo Nghị định quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo và dự thảo Nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì soạn thảo đều chưa quy định không thu tiền đầu tư cơ sở hạ tầng khu TĐC đối với người TĐC đã được giao đất ở TĐC theo phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Đồng thời, tại khoản 8 và khoản 10 Điều 111 Luật Đất đai 2024 quy định: Trường hợp người có đất ở thu hồi mà phải di chuyển chỗ ở và được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở TĐC nhưng tiền bồi thường về đất ở không đủ so với giá trị của một suất TĐC tối thiểu thì được Nhà nước hỗ trợ tiền đủ để được giao một suất TĐC tối thiểu…; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, quỹ nhà ở TĐC và tình hình thực tế tại địa phương quy định chi tiết về suất TĐC tối thiểu quy định tại khoản 8 Điều này.

HoREA cho rằng, cần quy định “suất TĐC tối thiểu” là một nền nhà đã có hạ tầng trong khu TĐC hoặc một căn nhà gắn liền với đất, hoặc một căn hộ TĐC có diện tích là bao nhiêu thì theo quy định của UBND cấp tỉnh tùy theo điều kiện cụ thể của địa phương.

Do vậy, Hiệp hội rất hoan nghênh Điều 41 dự thảo Nghị định quy định “suất TĐC tối thiểu” là đất ở hoặc nhà ở hoặc trị giá bằng tiền để phù hợp với việc lựa chọn của người được bố trí TĐC.

Đồng thời để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, Hiệp hội đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 17 dự thảo Nghị định: Hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng được miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất theo quy định tại Điều 18, Điều 19 Nghị định này thì chỉ được miễn hoặc giảm một lần trong trường hợp được Nhà nước giao đất để làm nhà ở; được phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất khác sang đất ở; được công nhận vào mục đích đất ở theo quy định của pháp luật về đất đai; trường hợp được giao đất ở đã có cơ sở hạ tầng (nền nhà) trong khu TĐC để được TĐC khi Nhà nước thu hồi đất theo phương án đền bù, hỗ trợ, TĐC của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Hiệp hội cũng đề nghị bổ sung khoản 9a (mới) Điều 17 dự thảo Nghị định quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo.

Cụ thể, không thu tiền đầu tư cơ sở hạ tầng khu TĐC đối với người TĐC đã được giao đất ở TĐC trong khu TĐC đã có cơ sở hạ tầng theo phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.