Hà Nội mong muốn có sân bay thứ hai và “thành phố trong thành phố”

Ngày 11/10, UBND TP.Hà Nội đã tổ chức Hội thảo khoa học “Rà soát, đánh giá quy hoạch chung xây dựng Thủ đô và định hướng nhiệm vụ quy hoạch điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, gắn với phát triển đô thị thành phố Hà Nội”.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn chủ trì Hội thảo cùng với sự tham gia của các đại biểu đại diện cơ quan Trung ương, TP Hà Nội và các nhà khoa học. Hội thảo được tổ chức trực tiếp tại đầu cầu UBND TP và trực tuyến đến 58 điểm cầu các sở, ban ngành, quận huyện, thị xã của TP.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011 (gọi tắt là QHC 1259), đến nay đã thực hiện được gần 10 năm.

Mô hình “thành phố trong thành phố”

Tại hội thảo, Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội Lưu Quang Huy trình bày những định hướng lớn trong việc điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng Thủ đô.

Theo đó, Hà Nội sẽ nghiên cứu khả năng phát triển mô hình “thành phố trong thành phố” tại khu vực phía Bắc (gồm các huyện Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn), phía Tây (thành phố mới Hòa Lạc) và một số “thị xã mới trong thành phố”.

Ông Huy cho biết, dự kiến đến năm 2025, Hà Nội sẽ hoàn thành Đề án xây dựng thành quận đối với 5 huyện gồm Hoài Đức, Đông Anh, Thanh Trì, Gia Lâm, Đan Phượng, dự báo tỷ lệ đô thị hóa sẽ khoảng 60- 65%, phù hợp với định hướng Quy hoạch chung (đến năm 2030 đạt 68%).

Tuy nhiên, hiện trạng tỷ lệ đô thị hóa của cả 5 huyện nói trên còn đang rất thấp, như huyện Hoài Đức chỉ đạt 2,4%, cao nhất là huyện Gia Lâm cũng chỉ đạt 15,7%, Đông Anh đạt 6,7%. Các dự án phát triển đô thị chậm triển khai, sử dụng đất đai đô thị theo quy hoạch còn chưa hiệu quả, cho thấy nền tảng để hình thành quận tại các huyện này còn thấp.

Đáng chú ý, vốn đầu tư sẽ phải tập trung cho đô thị trung tâm (bao gồm cả phần mở rộng của các huyện nằm ngoài vành đai 4), ước tính khoảng gần 24 triệu tỷ đồng, tăng 26% tổng mức đầu tư theo quy hoạch, trong khi mật độ dân số lại giảm xuống 24% còn 6.800 người/km, chỉ bằng khoảng 50% chỉ tiêu quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/NQ-UBTVQH13.

Quy hoạch sân bay thứ hai quy mô 1.300 ha

Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội Lưu Quang Huy cũng thông tin, việc điều chỉnh lần này cũng đặt ra định hướng hình thành một số thị xã mới. Cụ thể, chương trình phát triển đô thị đề xuất hình thành một số thị xã mới trên cơ sở rà soát các yếu tố đã được xác định trong quy hoạch, thực tế năng lực của đơn vị hành chính địa phương (sau quy hoạch) và các quy định tại Nghị quyết 1211 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Các thị xã mới dựa trên cấu trúc đô thị của Quy hoạch chung 1259 được xác định bởi hạt nhân là các đô thị vệ tinh như Xuân Mai (đô thị loại II), Phú Xuyên (đô thị loại III) giúp tạo cơ hội thuận lợi về kêu gọi đầu tư… Đây là vấn đề mới, cần được xem xét và đánh giá kỹ trong quá trình nghiên cứu lập điều chỉnh quy hoạch. Việc thành lập các thị xã mới dựa trên việc sáp nhập các huyện với nhau để khắc phục tình trạng xuất phát điểm thấp và được thực hiện theo lộ trình.

Bên cạnh đó, trong việc điều chỉnh quy hoạch giao thông, Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội nhấn mạnh, TP.Hà Nội rất cần thiết có sân bay thứ hai đáp ứng quy hoạch 150 triệu hành khách/năm.

Sơ bộ khảo sát, phương án ý tưởng sẽ đặt ở phía Nam Hà Nội, nằm giữa vành đai 4 và 5; với quy mô 1.300 ha. “Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các thành phố khoảng 10 triệu dân sẽ có 2 đến 3 sân bay. Nếu đến ngoài năm 2030 mới tính đến thì sẽ không có đất làm sân bay. Thời gian tới chúng tôi sẽ nghiên cứu kỹ hơn, cụ thể hơn”, ông Huy nói.

Có lộ trình huy động trí tuệ, nguồn lực của nhân dân

Tại hội thảo, nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực quy hoạch đô thị đã có những đóng góp xác đáng, tâm huyết vào các bản báo cáo. Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính cho hay, là đô thị đặc biệt, lại là Thủ đô của cả nước nên Hà Nội cần phải có cách làm khác. Tốc độ đô thị hóa của Việt Nam hiện đạt trên 40%, cao nhất Đông Nam Á nhưng việc thực hiện nhiệm vụ quy hoạch cả nước chưa đạt yêu cầu. Chất lượng đô thị, chất lượng quy hoạch đô thị chưa tốt, nhất là vấn đề dự báo phát triển kinh tế – xã hội. Vẫn còn sự chồng chéo trong công tác quy hoạch giữa các ngành, các cấp…

Giải pháp trong tương lai phải rà soát, đánh giá công việc cụ thể đối với những việc đã làm trong 10 năm qua, và có dự báo chiến lược. Trong khi chúng ta đang gặp khó khăn trong triển khai Luật Quy hoạch, hiện chưa có quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng thì việc triển khai quy hoạch tỉnh làm như thế nào là vấn đề thách thức đối với các địa phương trong giai đoạn này.

Giải pháp đối với Hà Nội là ngoài định hướng, chương trình mục tiêu, TP cần có một tư vấn tốt. Do đó, Hà Nội nên tổ chức thi, có lựa chọn tư vấn nước ngoài để cùng các sở, ngành TP xây dựng ý tưởng quy hoạch, khai thác triệt để về tài nguyên, thiên nhiên, con người, xây dựng Thủ đô xứng tầm là niềm kiêu hãnh của cả nước.

Theo Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam Đào Ngọc Nghiêm, việc điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Thủ đô vấn đề lớn, nên sau Hội thảo khung hôm nay, TP cần giao cho các đơn vị có liên quan tổ chức các hội thảo riêng để làm rõ cụ thể từng vấn đề cụ thể. Đối với các báo cáo, cần nêu rõ việc cần thiết phải tổ chức rà soát, điều chỉnh quy hoạch chung. Điều chỉnh định kỳ cần phải gắn với các điều chỉnh cục bộ.

Vị chuyên gia cho rằng, việc TP triển khai thực hiện song song hai nhiệm vụ: Vừa tổ chức lập quy hoạch TP Hà Nội thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, vừa điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng là quyết sách rất sáng tạo của Thành ủy, UBND TP do đó cần tổ chức triển khai quyết liệt. Đặc biệt, trong lần điều chỉnh quy hoạch lần này cần chú ý đến việc điều chỉnh gia tăng dân số; quy hoạch phòng chống lũ; nâng cao chất lượng quy hoạch; có lộ trình huy động trí tuệ, nguồn lực của toàn thể Nhân dân. Đồng ý với các mục tiêu mà Nhiệm vụ quy hoạch đề ra, tuy nhiên nên thận trọng trong việc nghiên cứu mô hình “Thành phố trong thành phố”.

Kết luận hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn cho biết, các ý kiến tham luận tại Hội thảo về cơ bản đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân (cả khách quan và chủ quan) trong quá trình triển khai thực hiện Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô được duyệt, tập trung vào các nhóm vấn đề: Về định hướng quy hoạch cấp quốc gia và kết nối vùng gắn với Quy hoạch TP và Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô; Về các vấn đề cần giải quyết trong mối quan hệ giữa Quy hoạch chung xây Thủ đô và vùng Thủ đô; Về kiểm soát dân số, phân bổ dân số; Về định hướng quy hoạch phát triển đô thị và quản lý kiến trúc; về định hướng quy hoạch hạ tầng đô thị;… Đồng thời, các ý kiến tham luận đã định hướng được những nội dung cần nghiên cứu trong quá trình triển khai Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô trong thời gian tới.

Phó Chủ tịch UBND TP ghi nhận, tiếp thu toàn bộ ý kiến đóng góp trực tiếp cũng như góp ý bằng văn bản của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, hội nghề nghiệp. Đồng thời cho biết, đây là hội thảo cấp TP mang tính chất khung, khởi động, sau này sẽ có thêm nhiều hội thảo, tọa đàm chuyên sâu với mong muốn nhận được tư vấn, góp ý cho việc triển khai Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô trong thời gian tới. Cùng với đó yêu cầu Sở QH – KT, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội tiếp thu, hoàn chỉnh, báo cáo các cấp; triển khai thực hiện việc tổ chức lập nhiệm vụ và Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội theo quy định.

Đồng thời, đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành; các chuyên gia, nhà khoa học, hội nghề nghiệp tiếp tục tham góp, phản biện, tạo điều kiện để việc Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 đạt được chất lượng, hiệu quả, sớm hoàn thành đưa vào thực tiễn cuộc sống, đáp ứng yêu cầu quản lý phát triển Thủ đô.

Hoài Thu (T/h)