Đầu tư đổi mới làm chủ công nghệ nâng cao năng suất chất lượng khai thác khoáng sản
Ông Đào Công Vũ – Phó Viện trưởng Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ – Luyện kim (Bộ Công Thương) cho biết, trong khai thác, đã có những dự án có công nghệ và thiết bị cơ bản đạt trình độ tiên tiến, tiệm cận và ngang tầm với các nước trong khu vực với những đồng bộ thiết bị lớn, hiện đại, ứng dụng định vị GPS trong quản lý các vận tải, phần mềm quản lý cấp phát nhiên liệu, phần mềm giao nhận lệnh sản xuất, nghiệm thu sản phẩm.
Hay trong lĩnh vực tuyển khoáng, chế biến sâu khoáng sản, đã có những nhà máy áp dụng các công nghệ tiên tiến của thế giới với mức độ cơ giới hóa, tự động hóa cao ở các nhà máy quy mô lớn; ở các công đoạn sản xuất đủ điều kiện đang tiến tới xóa bỏ lao động thủ công nhất là ở các xưởng sàng, tuyển quy mô vừa và nhỏ. Cùng với đó là việc đổi mới, hoàn thiện công nghệ, áp dụng rộng rãi các thiết bị công nghệ tiên tiến, thiết bị đo lường, điều khiển, tự động hóa ở các nhà máy tuyển, chế biến sâu hiện có nhằm nâng cao hiệu suất hoạt động, chất lượng sản phẩm, nâng cao mức thu hồi các thành phần có ích chính và nguyên tố có ích đi kèm,…
Tiêu biểu như chế tạo thành công thiết bị, công nghệ thi công đào giếng và trục tải giếng đứng ứng dụng cho mỏ than hầm lò Núi Béo. Tương tự, kết quả chế tạo một số thiết bị chính cho nhà máy sàng tuyển than Vàng Danh 2 công suất 2 triệu tấn/năm được ứng dụng và mang lại hiệu quả cao. Đây là lần đầu tiên Việt Nam làm chủ về công nghệ tuyển than, thiết kế, chế tạo, lắp đặt hiệu chỉnh hoàn thiện dây chuyền tuyển than công suất lớn, giá thành rẻ hơn so với yêu cầu của nước ngoài.
Về ngành công nghiệp than, chú trọng thực hiện cơ giới hoá, tự động hoá ở các khâu, coi đây nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao năng suất, sản lượng khai thác và đảm bảo an toàn lao động, hạn chế những tác động có hại đến môi trường tự nhiên.
Theo Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương, trong lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản, việc nghiên cứu, đầu tư đổi mới công nghệ đã góp phần tăng sản lượng than toàn ngành bình quân 9,4%/năm.
Trong khai thác hầm lò, mức độ cơ giới hóa và hiện đại hóa được nâng cao thông qua việc ứng dụng các công nghệ mới như: Sử dụng vì chống tiên tiến giá khung, giá xích, giàn chống tự hành; khấu than bằng máy khấu, máy bào; đào lò bằng máy khoan tự hành kết hợp với xúc bốc, máy đào lò liên hợp, các loại vì neo bê tông cốt thép, bê tông phun, neo chất dẻo, neo cáp trong đào và chống giữ đường lò.
Bên cạnh đó, công nghệ khai thác và tuyển hợp lý quặng sa khoáng Titan-Zircon trong tầng cát đỏ đã được áp dụng vào thực tiễn sản xuất tại một số công ty khai thác và chế biến quặng sa khoáng titan vùng Bình Thuận; công nghệ tuyển và chế biến sâu quặng graphite mỏ Bảo Hà, Lào Cai đã tạo ra nguồn nguyên liệu mới có khả năng thay thế hàng nhập ngoại, góp phần chủ động nguồn nguyên liệu và giảm giá thành sản phẩm cho sản xuất của một số ngành công nghiệp trong nước.
Hay, công nghệ sản xuất thiếc 99,99% bằng phương pháp điện phân tinh luyện có màng ngăn đã được áp dụng thành công tại Công ty TNHH MTV Mỏ Luyện kim Thái Nguyên; công nghệ chế biến khoáng chất tan vùng Phú Thọ làm nguyên liệu cho ngành sản xuất ceramic, sơn, dược phẩm và hoá mỹ phẩm; công nghệ tuyển và biến tính quặng sericit làm nguyên liệu cho ngành sơn và polyme áp dụng cho mỏ vùng Hương Sơn- Hà Tĩnh.
Công nghệ tuyển tận thu các nguyên tố có ích trong quá trình tuyển và luyện quặng đồng Sin Quyền áp dụng tại Nhà máy tuyển nổi đồng Sin Quyền – Lào Cai và nhà máy luyện đồng Tằng Loỏng – Lào Cai; công nghệ tuyển, chế biến quặng apatit giúp đảm bảo và ổn định chất lượng quặng tinh apatit loại III đáp ứng nhu cầu cung cấp nguyên liệu có chất lượng ổn định cho nhà máy sản xuất DAP áp dụng tại Nhà máy tuyển quặng apatit của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam.
Sự đổi mới và nâng cao công nghệ trong lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản đang đóng góp quan trọng vào sự phát triển của kinh tế Việt Nam. Việc áp dụng các công nghệ tiên tiến và đổi mới không chỉ mang lại hiệu suất và chất lượng cao mà còn giúp Việt Nam mở đầu trong nhiều lĩnh vực quan trọng.
Duy Trinh (t/h)