Văn Yên (Yên Bái): Lễ hội đền Đông Cuông 2024 sẽ có nhiều hoạt động đặc sắc, đậm đà bản sắc dân tộc

(Xây dựng) – Năm 2024, Lễ hội đền Đông Cuông sẽ được tổ chức trong 2 ngày từ 20-21/02/2024 (tức ngày 11-12 tháng Giêng) tại quần thể Di tích lịch sử văn hóa quốc gia đền Đông Cuông (Văn Yên, Yên Bái) với 11 hoạt động đặc sắc, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Lễ rước Mẫu qua sông.

Đền Đông Cuông thuộc địa phận thôn Bến Đền, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Đền có từ lâu đời, qua sử sách thư tịch được biết, đền có muộn nhất vào đời Lê, được phát triển từ một ngôi miếu cổ thờ Đông Quang (thuộc trung tâm trại Quy Hóa thời Trần).

Năm 2000, đền Đông Cuông được công nhận là Di tích lịch sử cấp tỉnh; Di tích lịch sử cấp quốc gia năm 2009. Ngày 16/01/2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 73/QĐ-BVHTTDL về việc đưa Lễ hội đền Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Lễ hội đền Đông Cuông là loại hình lễ hội “Xuân Thu nhị kỳ”, với hội Xuân được tổ chức vào ngày Mão đầu tiên của tháng Giêng và hội Thu được tổ chức vào ngày Mão đầu tiên của tháng Chín âm lịch hàng năm.

Mở đầu Lễ hội đền Đông Cuông vào ngày Mão (ngày 12 tháng Giêng năm Giáp Thìn, tức ngày ngày 21/02/2024) được thực hiện với nghi lễ đón ông Mo và lễ dâng hương tại khu vực sân Trung thiên. Vào thời khắc đầu tiên của ngày Mão, theo thông lệ sẽ diễn ra nghi thức đặc biệt là lễ tế trâu trắng ngay trước sân đền. Ông Thủ Từ làm lễ mổ trâu truyền thống tại cây Mít cổ thụ trước cửa Đền chính. Đây là nghi thức mang đậm tính truyền thống, thể hiện rõ tập tục của người Tày Khao diễn ra vô cùng trang nghiêm, muôn dân trăm họ đều hướng về cội nguồn để cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi và bình an, hạnh phúc. Cùng với nghi thức tế lễ tại Đền chính là hoạt động phát lộc Mẫu đầu xuân, để mọi người dân và du khách được thành kính chiêm bái, nguyện cầu một năm mới đắc tài, đắc lộc và bình an. Đây là một nghi thức tâm linh đẹp, giúp con người tạo dựng niềm tin, nâng đỡ tâm hồn với quan niệm xin lộc Mẫu sẽ đem lại những điều may mắn, bình an.

Tiếp sau lễ mổ trâu là lễ dâng Chúc văn, đây là lễ rước tượng Mẫu sang sông bằng chiếc bè lớn làm bằng nứa dại – là một trong những lễ chính của Lễ hội đền Đông Cuông.

Lễ rước tượng Mẫu sang sông để thắp hương cúng tế linh hồn tướng quân Hà Đặc được bắt đầu vào lúc 7h45 sáng. Khi tượng Mẫu đã sang tới miếu Ghềnh Ngai thăm Đức Ông, các thầy cúng làm thủ tục tế lễ, sau đó tượng Mẫu lại được rước quay về đền vào đúng 10h. Đây cũng là lúc bắt đầu lễ dâng hương tế Mẫu, cầu cho quốc thái dân an, muôn dân ấm no, hạnh phúc.

Sau phần lễ là phần hội. Đến với Lễ hội đền Đông Cuông năm nay, du khách sẽ được thưởng lãm những bức ảnh nghệ thuật đặc sắc với chủ đề “Đất và người Văn Yên”; tham gia, trải nghiệm các hoạt động thi đấu thể thao, trò chơi dân gian như: Đẩy gậy, kéo co, ném còn…; tham quan, mua sắm đồ dùng, quà lưu niệm tại 15 gian hàng chợ quê.

Lễ hội đền Đông Cuông nhằm mục đích quảng bá, tôn vinh và bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, quảng bá hình ảnh Di tích lịch sử cấp quốc gia, Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia đền Đông Cuông đến du khách thập phương trong và ngoài nước, từng bước tạo sự đột phá về phát triển du lịch tâm linh, với phương châm “lấy người dân làm trung tâm, là chủ thể của các hoạt động và “biến di sản thành tài sản”, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương.