Một đời với đất sét nung

(Xây dựng) – Ngày áp chót năm Quý Mão, nhiều DN đã nghỉ ngơi hoặc dành thời gian cho riêng mình để chỉnh trang căn nhà, thửa cành đào, sắm lọ hoa tươi chuẩn bị đón mừng xuân mới xuân Giáp Thìn, thì ở tổ hợp Gốm đất Việt công nhân vẫn miệt mài làm việc. Chủ tịch HĐQT, Anh hùng Lao động Nguyễn Quang Mâu vẫn chạy đôn chạy đáo, tiếp thị sản phẩm, để gạch ngói ra lò đến đâu bán được ngay đến đó.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký và Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn nghe tiếng gõ vào viên ngói mà âm thanh phát ra như tiếng kẻng.

Anh hùng Lao động Nguyễn Quang Mâu – Chủ tịch HĐQT Tổ hợp Gốm Đất Việt trước đây là Tổng giám đốc Công ty VIGLACERA Hạ Long. Hồi ở Công ty VIGLACERA Hạ Long, ông Nguyễn Quang Mâu đã ham tìm tòi công nghệ mới, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Cơ giới hóa thay sức người, biến hòn đất sét thành hàng hóa giá trị kinh tế cao, sản xuất đi đôi với bảo vệ môi trường có kết quả. Nhờ thành tích ấy mà Công ty VIGLACERA Hạ Long, với gần 4.000 lao động được suy tôn là DN lớn lá cờ đầu ngành sản xuất gạch ngói đất sét nung Việt Nam. Công ty VIGLACERA Hạ Long được Đảng, Nhà nước vinh danh phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động năm 2008; Tổng giám đốc Nguyễn Quang Mâu được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động năm 2009.

Tháng 01/2012, Tổng giám đốc Công ty VIGLACERA Hạ Long về hưu, vốn yêu nghề sản xuất VLXD, một lần nữa dấn thân vào làng nghề đất sét nung. Tái giá nghề lần này, DN ngoài quốc doanh không bị “vòng kim cô” quản lý DNNN mà cơ chế mới chưa đến, cơ chế cũ chưa qua, ông Nguyễn Quang Mâu dễ đầu tư cho sản xuất theo công nghệ mới hơn. Tổ hợp Gốm Đất Việt xây dựng trên diện tích 31 ha ở xã Tràng An, huyện Đông Triều. Quy hoạch sử dụng đất hợp lý, dành 40% diện tích trồng cây xanh, xây dựng vườn hoa, tiểu cảnh, ao đầm làng quê… tạo cảnh quan môi trường trong khuôn viên nhà máy.

Thực mục, nhà máy khó danh định: “Công viên trong nhà máy” hay là “nhà máy trong công viên”. Đường giao thông nội bộ dài 539,963 m rợp bóng cây xanh, mặt tiền trên những bức tường diện tích các bức tranh 1.328 m2, gồm 168 tiểu cảnh kết hợp thực tại với các giá trị văn hóa truyền thống cổ xưa. Sản phẩm của Gốm Đất Việt được giới thiệu trực quan rất sinh động như: kết thành cổng đình làng, đền chùa Việt Nam, lầu nghinh phong vọng cảnh… Mỗi hạng mục là một tác phẩm nghệ thuật vừa quảng bá, giới thiệu sản phẩm, mỗi công trình còn là một tác phẩm nghệ thuật làm cho không gian kiến trúc nhà máy thêm độc đáo mỹ quan.

Gốm Đất Việt đã cho ra đời dòng sản phẩm xanh, thực sự tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường. Trở thành nhà sản xuất gạch ngói đất sét nung cao cấp đạt chứng chỉ: Doanh nghiệp Văn hóa, khoa học và công nghệ đầu tiên ngành sản xuất gạch ngói đất sét nung cao cấp Việt Nam. Với 100% sản phẩm được công nhận là sản phẩm Khoa học công nghệ kiểm soát được nguyên liệu, phụ gia, năng lượng đầu vào. Với máy móc thiết bị gia công, tạo hình, sấy nung hiện đại, sáng chế ra công nghệ nghiền khô siêu mịn đầu tiên trên thế giới – áp suất âm (không phát bụi ra môi trường).

Thương hiệu Gốm Đất Việt tạo ra dòng sản phẩm mỏng – thành mỏng có độ đặc chắc cao, hấp thụ nhiệt, tỏa nhiệt chậm, độ hút nước, tải trọng bão hòa thấp, là sản phẩm có khả năng phản quang, không trơn trợt, không nồm, không rêu mốc, cường lực kháng uốn cao, tải trọng nhẹ, cách âm, cách nhiệt tốt, mát mẻ về mùa hè, ấm áp về mùa đông, chịu axit, chịu xâm nhập mặn, màu sắc đặc trưng đỏ đậm quýt trầu, gõ vào sản phẩm âm thanh phát ra như gõ vào tấm thép. Được Tổ chức UNESCO Việt Nam cấp bằng bảo trợ vĩnh viễn – Là sản phẩm phục vụ dân sinh, văn hóa tín ngưỡng, Hội di sản văn hóa Việt Nam cấp chứng nhận là Không gian Di sản Văn hóa, xuất khẩu tới 55 quốc gia vùng lãnh thổ 5 châu. Sản phẩm Gốm Đất Việt đã cung cấp vào khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch và K9; đình chùa đảo Trường Sa, Chùa Xã Tắc nơi địa đầu biên giới của Tổ quốc. Gạch ngói của Gốm Đất Việt xây dựng chùa Đông Tâm tại CHLB Đức và nơi phát tích thiền phái trúc Lâm Yên Tử, cùng nhiều công trình văn hóa, khách sạn, biệt thự, resort, khu nghỉ dưỡng cao cấp trong nước và ngoài nước.

Anh hùng Lao động Nguyễn Quang Mâu – Chủ tịch HĐQT Tổ hợp Gốm Đất Việt trước thềm xuân mới cho biết: Với khát vọng tự hào đất sét nung Việt Nam, vươn tầm ra thế giới, học tập làm theo lời Bác để “Sánh vai với cường quốc năm châu”. Và với tinh thần tự tôn dân tộc, Tổ hợp “Gốm Đất Việt” luôn lấy khoa học kỹ thuật làm then chốt; đã thành lập Trung tâm nghiên cứu phát triển KHKT và công nghệ, chăm lo đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và chính họ đã biến những không thể thành có thể. Đó là, cải tiến công nghệ sản xuất gạch ngói từ công nghệ nghiền ướt sang công nghệ nghiền khô, rồi tiếp đó từ nghiền khô sang nghiền khô siêu mịn một bước nhảy vọt, tận thu đất tầng phủ, đất cứng (đá phiến sét), phế thải thành phẩm để sản xuất gạch ngói cao cấp, mà hầu hết các nhà máy đang sử dụng công nghệ cũ đều loại bỏ vì không thể sử dụng được, gây lãng phí tài nguyên – làm ô nhiễm môi trường.

Đặc biệt đề tài rút giảm trọng lượng sản phẩm từ bài phối liệu ứng dụng công nghệ nghiền khô siêu mịn là lợi ích kép: đã giảm nguyên liệu, nhiên liệu trong sản xuất, giảm chi phí vận tải, giảm tải trọng kết cấu – tăng tuổi thọ công trình. Đồng thời cải tiến tự động hóa nhiều công đoạn trong dây chuyền sản xuất và cải tiến hệ thống lò sấy, lò nung tiết kiệm năng lượng – tận thu khí thải từ các lò sấy, nung phục vụ sấy sản phẩm mộc, sấy phối liệu, sấy đất, loại bỏ một phần hệ thống nhà kính dùng phơi sản phẩm theo công nghệ cũ, tạo không gian trồng cây xanh (lá phổi xanh) trong khuôn viên sản xuất. Từ đó nơi làm việc của CBCNV xanh mát, thông thoáng hơn, không còn khí nóng do hiệu ứng nhà kính…

Mặt khác thực hiện mô hình tự quản, phát động phong trào thi đua giữ máy móc, thiết bị, nhà xưởng luôn như mới. Nay Tổ hợp “Gốm Đất Việt” đạt tiêu chí: Nhà máy luôn sáng, xanh, sạch, đẹp – nhà máy tiệm cận không khói bụi, không chất thải rắn, không nước thải công nghiệp, và là nhà máy sản xuất tuần hoàn đầu tiên ngành sản xuất gạch ngói đất sét nung Việt Nam. Nhà máy “trong công viên” và “công viên” trong nhà máy đã trở thành hiện thực Nhà máy xanh, sản xuất là vật liệu xây dựng xanh theo định hướng phát triển của Bộ Xây dựng.

Tháng 11/2022, tại Hàn Quốc, 16 nước tham gia triển lãm hội thi sáng tạo với 479 đề tài khoa học; Gốm Đất Việt đoạt giải Đặc biệt duy nhất hội thi, cùng 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Hoàng gia Thái Lan. Tháng 11/2023, triển lãm thành tựu khoa học kỹ thuật Quốc tế 2023 tại SEOUL Hàn Quốc có 26 nước tham gia với 500 đề tài, (Việt Nam có 6 đề tài) Gốm Đất Việt đã xuất sắc năm thứ 2 liên tiếp đoạt giải Đặc biệt duy nhất này, cộng 1 giải thưởng sáng tạo khoa học kỹ thuật của Hoàng gia Malaysia.

Năm 2020 – 2021, hội thi sáng tạo Việt Nam (Vifotec) Gốm Đất Việt tham gia đoạt 2 giải Nhất, 1 giải Nhì. Gốm Đất Việt vẻ vang trên đất Quảng Ninh, doanh nghiệp tiêu biểu hàng đầu đã xác lập được 35 kỷ lục Quốc gia, 6 kỷ lục Quốc tế và nhiều bằng sáng chế độc quyền giải pháp hữu ích của Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ KH&CN.

Chủ tịch HĐQT Tổ hợp Gốm Đất Việt, Anh hùng lao động Nguyễn Quang Mâu bảo mình tự hào sau trên một thập kỷ lập nghiệp nhịp độ tăng trưởng hàng năm đạt 120%, tái sản xuất mở rộng, đóng góp tốt nghĩa vụ với Nhà nước, đời sống người lao động năm sau cao hơn năm trước; đã được Đảng, Nhà nước, các Bộ ngành, tỉnh Quảng Ninh và các tổ chức xã hội tín nhiệm, thành tích được công bố với trên 100 giải thưởng trong nước, 36 giải thưởng quốc tế.

Trong đó cao quý nhất, tự hào nhất, cảm động nhất là giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học công nghệ; Huy chương Vàng của tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới. Bạn gạo cội trong ngành Xây dựng ở địa phương thì bảo, ông Nguyễn Quang Mâu cầm tinh con giáp gì mà cả đời say mê với hòn đất sét nung, như người cầm tinh hòn đất sét nung vậy.