Hội nghị là sáng kiến của Italia nhằm công bố kế hoạch có tên gọi Mattei với mục tiêu thúc đẩy phát triển tại châu Phi, hạn chế số lượng người di cư, đa dạng hóa các nguồn năng lượng và tạo dựng mối quan hệ mới giữa châu Âu và châu Phi.

Những năm gần đây, Italia trở thành trung tâm cuộc tranh cãi về cuộc khủng hoảng người di cư ở châu Âu. Hội nghị này được xem như một biện pháp để cải thiện các điều kiện an ninh và kinh tế, tạo việc làm ở châu Phi và ngăn cản những người trẻ tuổi thực hiện những cuộc di cư nguy hiểm qua Địa Trung Hải.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Meloni nhấn mạnh rằng “châu Âu và thế giới không thể nghĩ về tương lai mà không tính đến châu Phi; tương lai của chúng ta chắc chắn phụ thuộc vào lục địa châu Phi. Do nhận thức được điều này, chúng tôi muốn thực hiện phần việc của mình,” đồng thời thông báo rằng khoản phân bổ ban đầu của Kế hoạch Mattei là hơn 5,5 tỷ euro (5,95 tỷ USD), bao gồm cả sự bảo lãnh công cho các dự án đầu tư và 3 tỷ euro từ một quỹ khí hậu quốc tế được thành lập vào năm 2021.

Trong bài phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Italia Giorgia Meloni đã vạch ra một loạt dự án thí điểm ở từng quốc gia mà bà cho rằng sẽ giúp châu Phi trở thành nhà xuất khẩu năng lượng lớn sang châu Âu, giúp châu Phi thoát khỏi sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga sau cuộc xung đột tại Ukraine. Khoản tiền cam kết ban đầu để triển khai kế hoạch nói trên là 5,5 tỷ euro (5,95 tỷ USD), bao gồm cả bảo lãnh của nhà nước.

Về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, Kế hoạch Mattei sẽ đưa ra các biện pháp can thiệp nhằm thúc đẩy đào tạo và cập nhật trình độ giáo viên, điều chỉnh chương trình giảng dạy, khởi động các khóa đào tạo và chuyên môn mới phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động và hợp tác với các doanh nghiệp, đặc biệt là có sự tham gia của các doanh nghiệp Italy và khai thác ‘mô hình’ các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Italy.

Các biện pháp hỗ trợ trong nông nghiệp sẽ nhằm mục đích giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng; thúc đẩy phát triển chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm và hỗ trợ phát triển nhiên liệu sinh học không hóa thạch.

Trong khuôn khổ này, các biện pháp trên được coi là nền tảng cho sự phát triển của nông nghiệp hộ gia đình, bảo vệ lâm nghiệp và chống lại và thích ứng với biến đổi khí hậu thông qua nông nghiệp tổng hợp.

Một trọng tâm nữa là tăng cường hệ thống y tế, cải thiện khả năng tiếp cận và chất lượng của cả dịch vụ bà mẹ và trẻ em. Tăng cường năng lực địa phương về mặt quản lý, đào tạo và việc làm trong các hệ thống chăm sóc sức khỏe, nghiên cứu và số hóa nhân viên y tế, phát triển các chiến lược và hệ thống phòng ngừa cũng như ngăn chặn các mối đe dọa sức khỏe, đặc biệt là đại dịch và thiên tai.

Năng lượng cũng là một trong những lĩnh vực trọng tâm của Kế hoạch Mattei. Mục tiêu là biến Italy thành trung tâm năng lượng, cầu nối thực sự giữa châu Âu và châu Phi.

Trong bối cảnh kết nối giữa khí hậu và năng lượng, mọi biện pháp hỗ trợ sẽ được thực hiện để tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng và năng lượng tái tạo, với các hành động nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi các hệ thống điện, đặc biệt là sản xuất điện từ các nguồn tái tạo cũng như cơ sở hạ tầng truyền tải và phân phối điện.

Italy cũng cam kết việc phát triển tại chỗ các công nghệ ứng dụng vào năng lượng thông qua việc thành lập các trung tâm năng lượng đổi mới, nơi các công ty Italy sẽ có thể lựa chọn các công ty khởi nghiệp địa phương và do đó hỗ trợ việc làm và phát triển nguồn nhân lực.

Cuối cùng, nước là một nguồn tài nguyên rất quý giá. Sự khan hiếm nước ở châu Phi là một trong những yếu tố chính liên quan đến mất an ninh lương thực, xung đột và di cư.

Trong khuôn khổ này, các biện pháp hỗ trợ sẽ liên quan đến việc khoan giếng chạy bằng hệ thống quang điện; duy trì các điểm cấp nước đã có; đầu tư vào mạng lưới phân phối; và nâng cao nhận thức thông qua các hoạt động liên quan đến việc sử dụng nước sạch. Tất cả các trụ cột này được kết nối với nhau bằng những sáng kiến về cơ sở hạ tầng, vừa mang tính tổng thể vừa có tính đặc thù cho từng lĩnh vực.

Hội nghị thượng đỉnh này là sự kiện lớn đầu tiên kể từ khi Italia đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) từ ngày 1/1/2024 với cam kết đưa châu Phi trở thành chủ đề trung tâm.