Đánh cắp thông tin khách hàng khi sửa chữa điện thoại, máy tính: Xử lý như thế nào?

Chuyên gia pháp lý nhận định, chỉ cần hành vi bất cẩn của khách hàng hoặc thiếu đạo đức của nhân viên sửa chữa, bảo hành các thiết bị điện tử thì thông tin cá nhân hoàn toàn có thể bị đánh cắp, bị chiếm đoạt…

Mới đây, thông tin về việc khách hàng tố nhân viên kỹ thuật của FPT Shop có hành vi “đánh cắp” thông tin, tài liệu nhạy cảm sau khi đem máy tính sửa tại đây đã khiến nhiều người quan tâm. Một số ý kiến đã bày tỏ sự lo ngại khi thông tin, hình ảnh, dữ liệu cá nhân của mình có thể dễ dàng bị truy cập bất hợp pháp khi đem sửa chữa máy tính, điện thoại di động… tại các cửa hàng bảo hành, sửa chữa công nghệ.

Nhìn nhận vụ việc khách hàng bị “đánh cắp” thông tin, dữ liệu cá nhân, Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng đây là bài học cho những cá nhân khi sử dụng các phương tiện, thiết bị điện tử.

Hành vi lấy cắp dữ liệu của khách hàng khi đến sửa chữa thiết bị là vi phạm pháp luật.

Chỉ cần có hành vi bất cẩn của khách hàng hoặc thiếu đạo đức của nhân viên sửa chữa, bảo hành các thiết bị điện tử thì thông tin cá nhân hoàn toàn có thể bị đánh cắp, bị chiếm đoạt và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, tâm lý, sức khỏe của nạn nhân

Đối với hành vi truy cập, “đánh cắp” dữ liệu của khách hàng, TS Đặng Văn Cường khẳng định đây là hành vi vi phạm pháp luật và vi phạm đạo đức nghề nghiệp nghiêm trọng và đơn vị kinh doanh cần phải làm rõ trách nhiệm của nhân viên này và có hình thức xử lý phù hợp, đồng thời có thể đưa sự việc ra cơ quan chức năng để làm rõ, xem xét trách nhiệm pháp lý.

“Hành vi truy cập trái phép vào tài khoản của người khác là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự”, TS. LS Đặng Văn Cường nhận định.

Chuyên gia pháp lý này nhận định, những thông tin có trong tài khoản cá nhân là những thông tin thuộc về bí mật đời tư cá nhân. Việc tự ý thu thập trái phép thông tin dữ liệu cá nhân của người khác là hành vi vi phạm pháp luật, riêng hành vi này đã bị xử phạt vi phạm hành chính có thể 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng theo quy định tại Nghị định số 15/2020/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông, tần số vô tuyến điện.

Cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ nội dung thông tin nhạy cảm đó là thông tin gì. Trường hợp đó là những hình ảnh, clip có tính chất đồi trụy nhưng đã bị nhân viên này đánh cắp và phát tán thì hành vi này còn có thể bị xử Về hành vi làm nhục người khác hoặc hành vi truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy… Tùy thuộc vào động cơ mục đích, tùy thuộc vào hành vi và hậu quả cụ thể để xử lý.

Nhiều trường hợp bị phát tán thông tin, hình ảnh nhạy cảm sau khi đến sửa chữa thiết bị (Ảnh minh họa)

Ngoài ra, pháp luật bảo vệ bí mật đời tư cá nhân, bảo vệ bí mật thư tín, điện tín, điện thoại. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư hiện nay, các phương tiện điện tử, các tài khoản cá nhân rất quan trọng kìa, nó chứa đựng nhiều thông tin liên quan đến đời tư cá nhân, bí mật kinh doanh, và những thông tin nhạy cảm.

Bởi vậy hành vi thu thập trái phép thông tin của người khác, sử dụng trái phép thông tin của người khác, xâm phạm bí mật thư tín, điện tín, điện thoại có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Bộ luật hình sự cũng có quy định về hành vi xâm phạm bí mật thư tín, điện tín, điện thoại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Bởi vậy, trong tình huống nạn nhân có đơn tố cáo thì cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ hành vi vi phạm. Trường hợp kết quả xác minh có căn cứ cho thấy đã có hành vi xâm phạm đến an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác thì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự người vi phạm theo điều 159 bộ luật hình sự năm 2015 nêu trên với mức chế tài là phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

Khoản 2, Điều 21, Hiến pháp 2013 quy định: Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.

Điều 159 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác:

Điều 159. Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:

a) Chiếm đoạt thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông dưới bất kỳ hình thức nào;

b) Cố ý làm hư hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông;

c) Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật;

d) Khám xét, thu giữ thư tín, điện tín trái pháp luật;

đ) Hành vi khác xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín, telex, fax hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:

a) Có tổ chức;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Tiết lộ các thông tin đã chiếm đoạt, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác;

đ) Làm nạn nhân tự sát.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.