Hoàn thiện chính sách an sinh xã hội đa tầng, toàn diện, bền vững

Sáng 4/12, tại Hội nghị toàn quốc nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã truyền đạt chuyên đề “Về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới”.

Con người là trung tâm của chính sách xã hội

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chia sẻ các nhóm nội dung quan trọng liên quan đến Nghị quyết số 42-NQ/TW, như: Các yếu tố nền tảng làm cơ sở để đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội; tính cấp thiết phải tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội; các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp và tổ chức thực hiện.

Thủ tướng nêu rõ, Đại hội XIII của Đảng xác định rõ 3 đột phá chiến lược về thể chế, nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng; trong đó nguồn nhân lực được xác định là yếu tố then chốt cho phát triển bền vững.

Tất cả các yếu tố nền tảng nêu trên đều liên quan đến con người, đến nhân dân. Nguyên tắc xuyên suốt: Con người là trung tâm của chính sách xã hội – tất cả vì con người, vì nhân dân; lấy con người làm trung tâm, chủ thể, nguồn lực, động lực quan trọng nhất và mục tiêu của sự phát triển; không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị.

Thủ tướng Chính phủ cho biết Hội nghị Trung ương 8 đã thông qua 4 Nghị quyết quan trọng, trong đó có Nghị quyết số 42-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới (Nghị quyết số 42-NQ/TW).

Chính sách xã hội là chính sách chăm lo cho con người; là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị và của toàn xã hội; thể hiện đặc trưng, bản chất tốt đẹp của chế độ xã hội chủ nghĩa. Tăng trưởng kinh tế gắn với bảo đảm chính sách xã hội; tạo điều kiện để nhân dân thụ hưởng thành quả của sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước, nâng cao chất lượng cuộc sống, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chính sách xã hội có phạm vi rộng và ý nghĩa rất quan trọng, ảnh hưởng đến tất cả các tầng lớp nhân dân và toàn xã hội, được triển khai ở tất cả các cấp, ngành, địa phương.

Đánh giá khái quát những kết quả đạt được sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 15-NQ/TW về một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012 – 2020 (Nghị quyết số 15-NQ/TW), Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân khắp mọi miền đất nước được nâng lên rõ rệt; diện mạo xã hội thay đổi căn bản; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững. Kinh tế – xã hội phát triển toàn diện và hài hòa hơn; đem lại niềm tin và sự hài lòng của người dân, khẳng định tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Thế nhưng, bước vào thời kỳ mới, yêu cầu đổi mới và phát triển đất nước đòi hỏi phải mở rộng toàn diện các chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Quá trình già hóa dân số diễn ra rất nhanh chóng. Nước ta là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới, tình trạng “chưa giàu đã già”.

Vì thế, bảo đảm nguồn lao động có ý nghĩa rất quan trọng để duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng suất lao động đang đòi hỏi chính sách lao động, việc làm, phát triển nguồn nhân lực và chính sách an sinh xã hội toàn diện.

Xây dựng hệ thống an sinh xã hội không để ai bị bỏ lại phía sau

Theo Thủ tướng, trên cơ sở đó, Nghị quyết số 42-NQ/TW được xác định là “tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới”.

Về phạm vi, Nghị quyết đã mở rộng ra toàn bộ các nhóm chính sách xã hội cho tất cả các đối tượng trên nguyên tắc bảo đảm tính toàn dân, toàn diện, bao gồm 5 nhóm: Chính sách ưu đãi người có công với cách mạng; chính sách lao động, việc làm, phát triển nguồn nhân lực; chính sách bảo đảm an sinh xã hội; chính sách về nâng cao phúc lợi xã hội và bảo đảm tiếp cận dịch vụ xã hội; chính sách đối với nhóm yếu thế, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, người có hoàn cảnh khó khăn ở vùng sâu, vùng xa.

Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị toàn quốc nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

Nghị quyết số 42-NQ/TW đặt mục tiêu tổng quát đến năm 2030, xây dựng hệ thống chính sách xã hội theo hướng bền vững, tiến bộ và công bằng; hoàn thiện chính sách an sinh xã hội đa dạng, đa tầng, toàn diện, hiện đại, bao trùm, bền vững; phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiệu quả, hội nhập quốc tế.

Đồng thời, đưa ra các chỉ tiêu cụ thể. Trong đó, bảo đảm 100% người có công và gia đình người có công với cách mạng được chăm lo toàn diện cả vật chất và tinh thần, có mức sống từ trung bình khá trở lên so với mức sống của cộng đồng dân cư nơi cư trú.

Tỷ lệ thất nghiệp chung dưới 3%, tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị dưới 4%; tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 35 – 40%; 60% lực lượng lao động trong độ tuổi lao động tham gia bảo hiểm xã hội và 45% lực lượng lao động trong độ tuổi lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp; 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội…

Đặc biệt, xây dựng được ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp; xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo… Đồng thời, xây dựng Khung quốc gia về thích ứng già hóa dân số và điều chỉnh tỷ suất sinh thay thế; phấn đấu Việt Nam là quốc gia tiên phong trong Chương trình Thúc đẩy Toàn cầu về Việc làm và An sinh xã hội hướng đến Chuyển đổi Công bằng theo sáng kiến của Liên hợp quốc và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO).

Nghị quyết số 42-NQ/TW cũng đưa ra tầm nhìn đến năm 2045, hệ thống chính sách xã hội phát triển toàn diện, bền vững, tiến bộ và công bằng, bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội cho nhân dân; nằm trong nhóm quốc gia có chỉ số phát triển con người (HDI) cao trên thế giới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, để thực hiện các mục tiêu đã đề ra, Nghị quyết số 42-NQ/TW đưa ra 9 nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn với những nội dung chính. Trong đó, nhấn mạnh đến nhóm nhiệm vụ nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của chính sách xã hội; thực hiện tốt chính sách ưu đãi người có công với cách mạng.

Đồng thời, phát triển thị trường lao động, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo việc làm bền vững cho người lao động. Xây dựng hệ thống an sinh xã hội bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa, không để ai bị bỏ lại phía sau. Nâng cao phúc lợi xã hội toàn dân, bảo đảm mọi người dân được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ xã hội cơ bản có chất lượng…