Rạng sáng 18/11 sẽ có mưa sao băng rực rỡ nhất tháng 11

Theo Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA), mưa sao băng Leonids là hiện tượng thiên văn được nhiều người chú ý vào khoảng thời gian cuối năm. Trận mưa sao băng sẽ đạt cực điểm vào đêm 17 – rạng sáng 18 tháng 11 và năm nay bạn sẽ có nhiều cơ hội theo dõi được hiện tượng này.

Leonids là một trận mưa sao băng trung bình, tạo ra khoảng 15 sao băng mỗi giờ vào lúc cực điểm. Trận mưa sao băng này đặc biệt ở chỗ nó đạt đỉnh tốc khoảng 33 năm một lần, thời điểm có thể nhìn thấy hàng trăm sao băng mỗi giờ. Lần gần đây nhất xảy ra vào năm 2001. 

Mưa sao băng Leonids có nguồn gốc từ những mảnh vụn của sao chổi 55P Tempel-Tuttle. Khi sao chổi này đi tới gần Mặt Trời, nhiều mảnh vụn của nó được để lại trên đường đi tạo thành một dải đầy những thiên thạch nhỏ trải dài trong không gian và cắt qua quỹ đạo Trái Đất. Hàng năm khi Trái Đất đi qua khu vực của đám tàn dư này, những mảnh vụn với kích thước của những viên đá đó lao qua khí quyển và cháy sáng tạo thành các sao băng của Leonids. Cái tên Leonids là xuất phát từ việc vùng trung tâm tập trung hầu hết các sao băng của hiện tượng này là phần đầu của chòm sao Leo (Sư tử).

Các nhà nghiên cứu cũng cho biết ở mưa sao băng Leonids, những sao băng chuyển động đặc biệt nhanh và thường để lại những vệt khí ion hóa dài, phát sáng trong khí quyển. Vì vậy, nếu bạn dành một chút thời gian bên ngoài vào cuối đêm nay hoặc sáng sớm ngày mai, bạn có thể nhìn thấy ít nhất một vài vệt sao băng đáng nhớ trên bầu trời.

Khoảng 2 giờ sáng, chòm sao Leo sẽ lên đủ cao để bạn có thể nhìn rõ. Chòm sao này rất dễ nhận ra bởi các sao sáng và hình dạng đặc biệt của nó, miễn là trời đủ trong (như hình trên). Phần đầu của sư tử là nơi xuất phát hầu hết các sao băng của hiện tượng này. Bạn có thể quan sát Leonids trong toàn bộ thời gian từ khi nhìn thấy chòm sao Leo cho tới khi trời sáng.

Bạn không cần bất cứ thiết bị gì để quan sát mưa sao băng vì mắt thường là cách quan sát tốt nhất. Dù vậy, hãy lưu ý rằng bạn cần chọn địa điểm có góc nhìn rộng, không có hoặc rất ít ánh sáng từ các bóng đèn và tất nhiên cũng đừng quên bảo đảm sức khoẻ và an ninh cho bản thân (thường thì ban công hay nóc nhà của bạn có thể là những nơi khá lý tưởng). Một điểm nữa rất cầu lưu ý là thời tiết, nếu trời nhiều mây hoặc có mưa bạn sẽ không có cơ hội quan sát hiện tượng này.

Trước đó hồi đầu tháng 11, người yêu thiên văn Việt Nam có cơ hội chiêm ngưỡng Taurids, một trận mưa sao băng nhỏ kéo dài tạo ra khoảng 5 -10 sao băng mỗi giờ. Đặc biệt ở chỗ nó bao gồm hai chùm riêng biệt. Chùm thứ nhất được tạo ra bởi các hạt bụi do tiểu hành tinh 2004 TG10 để lại. Chùm thứ hai được tạo ra bởi các mảnh vụn do sao chổi 2P Encke để lại. Mưa sao băng diễn ra hàng năm từ ngày 7/9 đến ngày 10/12 và đạt cực đại vào đêm ngày 4/11.