Chuẩn hóa dữ liệu kết nối hệ thống truy xuất nguồn gốc với Cổng thông tin TXNG sản phẩm, hàng hóa Quốc gia
Truy xuất nguồn gốc và vai trò quan trọng trong kiểm soát chất lượng sản phẩm, hàng hóa
Theo TCVN 12850:2019, truy xuất nguồn gốc (TXNG) là khả năng xác định được một đơn vị sản phẩm hoặc dịch vụ qua từng công đoạn theo thời gian, địa điểm của quá trình sản xuất, chế biến, lưu trữ, bảo quản, vận chuyển, phân phối và kinh doanh.
Về bản chất, truy xuất nguồn gốc là hoạt động giám sát, theo dõi các thông tin liên quan đến một đơn vị sản phẩm hoặc dịch vụ trong suốt quá trình tồn tại của nó. Thông tin này bao gồm: Nguồn gốc nguyên liệu, vật liệu đầu vào; quá trình sản xuất, chế biến, lưu trữ, bảo quản, vận chuyển, phân phối; địa điểm, thời gian lưu thông.
Hệ thống TXNG quốc gia.
TXNG có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, vệ sinh an toàn lao động, bảo vệ môi trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước. TXNG có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm chất lượng, an toàn của sản phẩm, hàng hóa, nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và góp phần xây dựng nền kinh tế minh bạch, bền vững.
Hiện nay, TXNG ngày càng được phát triển mạnh mẽ cùng với sức mạnh của các phương thức điện tử hóa, số hóa. Do đó, việc chuẩn hóa trong dữ liệu trao đổi điện tử, định danh thống nhất trong các chuỗi sản xuất, hàng hóa, dịch vụ và đưa ra hướng dẫn cho các đối tượng là rất cần thiết.
Tuy nhiên, các tiêu chuẩn, quy định này hầu hết quy định cho truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa trong nội bộ một doanh nghiệp, nhờ đó, cơ quan quản lý, doanh nghiệp có thể truy vết lại từng bước trong quá trình hình thành sản phẩm, xuyên suốt chuỗi cung ứng khi xảy ra sự cố.
Quyết định số 100/QĐ-TTg ngày 19/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc là bước đột phá quan trọng trong việc tạo tiền đề cho một hệ sinh thái về TXNG mà điểm nhấn quan trọng đó chính là xây dựng Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa Quốc gia (Cổng TXNG Quốc gia). Đây là nền tảng thông tin điện tử được xây dựng để tập trung dữ liệu TXNG của các sản phẩm, hàng hóa trên toàn quốc.
Ý nghĩa quan trọng của việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia
Về mặt khoa học: việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về TXNG. Thông qua Cổng TXNG Quốc gia, các cơ quan quản lý nhà nước có thể dễ dàng tiếp cận dữ liệu TXNG của sản phẩm, hàng hóa, từ đó có cơ sở để xây dựng chính sách, quy định về TXNG, giám sát việc thực hiện TXNG, phát hiện và xử lý các vi phạm về TXNG.
Việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia giúp cơ quan quản lý nhà nước có thể xây dựng chính sách, quy định về TXNG phù hợp thực tiễn và yêu cầu quản lý, giám sát TXNG; Giám sát việc thực hiện TXNG của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh; Phát hiện và xử lý các vi phạm về TXNG; Xây dựng cơ sở dữ liệu về TXNG phục vụ công tác nghiên cứu, quản lý và hoạch định phát triển kinh tế – xã hội.
Về mặt kinh tế: Việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia giúp nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Thông qua Cổng TXNG Quốc gia, doanh nghiệp có thể cung cấp thông tin TXNG sản phẩm, hàng hóa của mình một cách minh bạch, dễ dàng truy cập. Điều này giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, thương hiệu, tạo niềm tin cho người tiêu dùng, từ đó tăng doanh số bán hàng và lợi nhuận.
Việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia giúp các doanh nghiệp tăng cường niềm tin của người tiêu dùng đối với sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp; Giảm thiểu rủi ro về chất lượng, an toàn của sản phẩm, hàng hóa; Tăng cường khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
Về mặt xã hội: Việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia giúp bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Thông qua Cổng TXNG Quốc gia, người tiêu dùng có thể dễ dàng truy cập thông tin TXNG của sản phẩm, hàng hóa, từ đó lựa chọn được sản phẩm, hàng hóa an toàn, chất lượng. Điều này giúp bảo vệ sức khỏe và tài sản của người tiêu dùng.
Việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia giúp người tiêu dùng tìm kiếm thông tin về nguồn gốc, chất lượng, an toàn của sản phẩm, hàng hóa; Lựa chọn sản phẩm, hàng hóa an toàn, chất lượng; Bảo vệ sức khỏe và tài sản của bản thân.
Lợi ích nổi bật khi kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia
Đối với doanh nghiệp: Nâng cao uy tín, thương hiệu, tạo niềm tin cho người tiêu dùng, từ đó tăng doanh số bán hàng và lợi nhuận; Tiết kiệm chi phí quản lý, giám sát TXNG; Tăng khả năng cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
Đối với người tiêu dùng: Đảm bảo quyền được thông tin đầy đủ, minh bạch về nguồn gốc, chất lượng, an toàn của sản phẩm, hàng hóa; Bảo vệ sức khỏe và tài sản của người tiêu dùng.
Đối với cơ quan quản lý nhà nước: Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về TXNG; Giảm thiểu các chi phí trong việc giám sát TXNG; Phát hiện và xử lý các vi phạm về TXNG.
Để việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia đạt hiệu quả cao, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Các cơ quan quản lý nhà nước cần ban hành các quy định, chính sách về TXNG, hỗ trợ doanh nghiệp triển khai TXNG và tuyên truyền, phổ biến kiến thức về TXNG cho người tiêu dùng. Doanh nghiệp cần chủ động xây dựng và triển khai hệ thống TXNG, cung cấp thông tin TXNG đầy đủ, minh bạch trên Cổng TXNG Quốc gia. Người tiêu dùng cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của TXNG, lựa chọn sản phẩm, hàng hóa có thông tin TXNG rõ ràng.
Việc kết nối hệ thống TXNG với Cổng TXNG Quốc gia là giải pháp quan trọng góp phần bảo đảm chất lượng, an toàn của sản phẩm, hàng hóa, nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và góp phần xây dựng nền kinh tế minh bạch, bền vững.
Nguyễn Đắc Minh – Trung tâm Mã số, mã vạch Quốc gia