Những khó khăn cản trở sự phát triển thị trường công nghệ

Theo ông Phạm Đức Nghiệm, Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), hàng hóa khoa học công nghệ, tài sản trí tuệ có tính đặc thù, cần thông qua tổ chức trung gian để đánh giá thông số tài chính, kỹ thuật nhằm hỗ trợ bên cung, bên cầu trong quá trình giao dịch.

Tuy nhiên quá trình giao dịch gặp khó trong nhận biết rõ về thị trường, khó đánh giá, định giá và thẩm định, phí giao dịch có thể phát sinh cao. Việc xác định giao dịch hàng hóa có sự bất cân xứng về thông tin, nhận thức, trình độ năng lực bên cung và bên cầu trên thị trường.

Ông cũng cho biết, tổ chức trung gian đang là điểm nghẽn thị trường công nghệ khi chưa đủ mạnh, chưa đủ chuyên nghiệp để giới thiệu và kết nối giữa bên chuyển giao và bên cầu.

 Ảnh minh hoạ

Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường doanh nghiệp khoa học và công nghệ nhấn mạnh, cơ chế chính sách chưa đồng bộ, văn bản và cách tiếp cận cơ sở dữ liệu thiếu hoàn thiện, quy định các loại tài sản đăng ký kinh doanh, vướng mắc tài sản trí tuệ hay sáng chế cũng là một trong những khó khăn. Thực tế có những nghiên cứu giá trị nhưng doanh nghiệp không làm vì không tạo ngay lợi ích. Ngược lại, có dịch vụ doanh nghiệp muốn làm nhưng không được tiếp cận bản quyền sở hữu trí tuệ, cơ sở dữ liệu kết quả nghiên cứu không công khai.

Hiện Việt Nam có hơn 800 tổ chức trung gian, trong đó Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành xây dựng năng lực 240 tổ chức, ưu tiên các tổ chức gắn với ngành xuất khẩu chủ lực. Theo ông Nghiệm, cần thiết phải định vị các tổ chức trung gian đủ mạnh, có tính dẫn dắt, mới có thể “mang được trí thức ẩn ra ngoài”. Bên cạnh hình thành và phát triển tổ chức trung gian có vai trò đầu mối, dẫn dắt với khả năng thu thập, chia sẻ, xử lý thông tin, cần minh bạch các thông tin về hàng hóa và dịch vụ được mua bán, chuyển giao.

Theo ông, các tổ chức trung gian cần có sự đồng bộ thể chế chính sách, sẵn sàng nguồn cung và nguồn cầu, nhu cầu ứng dụng khả năng tiếp nhận hấp thụ và làm chủ công nghệ của doanh nghiệp. Như kinh nghiệm của Nhật Bản, tổ chức trung gian thực hiện “bàn chào công nghệ”, có sự tham gia song song của bên xác lập quyền và bên thương mại hóa sẽ tiếp nhận thông tin và đẩy ra sàn giao dịch giúp vừa đảm bảo quyền tác giả và tóm tắt ngắn gọn nghiên cứu thông số kỹ thuật, tài chính lợi ích để bên cầu nắm được.

Phong Lâm