Nhà máy đốt rác phát điện – Giải pháp căn cơ đẩy lùi ô nhiễm môi trường cho Bắc Ninh

Nhức nhối tình trạng rác thải tràn lan

Về Bắc Ninh không khó bắt gặp những bãi tập kết rác thải sinh hoạt trên các trục đường liên xã, liên thôn tại các địa phương có khối lượng khủng lên tới hàng chục tấn. Rác thải được tập kết lâu ngày bốc mùi hôi thối nồng nặc, thu hút ruồi bọ, côn trùng và chúng được đốt trực tiếp, cháy âm ỉ từ ngày này sang ngày khác gây ô nhiễm môi trường trầm trọng.

Tỉnh Bắc Ninh hiện có khoảng 500 bãi rác lưu cữu từ hàng chục năm nay, gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Cụ thể, toàn huyện Lương Tài phát sinh lượng rác rất lớn, khoảng 50-60 tấn/ngày đêm. Nhưng mỗi ngày chỉ được thu gom khoảng 20 tấn đem đến khu xử lý rác thải tập trung tại huyện Quế Võ.

Hay tại xã Song Liễu, tình trạng phế liệu chất thành đống lấn chiếm cả đường liên thôn, liên xã, với những bảo tải lớn, chại lọ hoá chất nằm ngổn ngang, thậm chí xâm lấn luôn cả đất nông nghiệp. Rác thải này được các hộ kinh doanh mua từ nhiều nơi khác nhau mang về đây để phân loại, chế biến, tái chế rồi bán cho các đơn vị sản xuất hàng hoá vật dụng khác.

Việc này đã gây ảnh hưởng đến môi trường như mùi, bụi và các chất cặn bã trong chai lọ sẽ chảy ra và ngấm vào đất gây ô nhiễm nguồn nước là điều đáng báo động.

Có những bãi rác được xử lý bằng cách đốt và nhả khói vào môi trường. Việc đốt trực tiếp, khói từ bãi rác tỏa ra khét lẹt cuốn theo chiều gió xộc thẳng vào khu dân cư trong suốt nhiều năm qua khiến cho cuộc sống của người dân lúc nào cũng như hun khói độc.

Không chỉ nguyên nhân từ rác thải sinh hoạt mà làng nghề truyền thống cũng đang góp phần bức tử môi trường như tái chế giấy ở Phú Lâm, Phong Khê, tái chế nhôm Văn Môn, đúc đồng Đại Bái…

Mặc dù những năm trước, tỉnh Bắc Ninh có chủ trương quy hoạch mỗi huyện xây dựng 1 khu xử lý rác tập trung, song một số huyện không thực hiện được do không được sự đồng thuận của người dân. Các huyện Tiên Du, thị xã Từ Sơn đang sử dụng lò đốt rác công suất nhỏ, một số thậm chí gây ô nhiễm thứ cấp.

Toàn tỉnh Bắc Ninh phát sinh gần 1.100 tấn rác sinh hoạt /ngày đêm. Chỉ 85% lượng rác được xử lý bằng hình thức đốt và chôn lấp, còn lại đang lưu giữ trên địa bàn các thôn, tập trung nhiều nhất ở các huyện Yên Phong, Từ Sơn, Tiên Du và Lương Tài.

Nhà máy đốt rác phát năng lượng – hướng giải quyết về chất thải rắn

Trước thực trạng rác thải gây ô nhiễm nghiêm trọng, nhiều giải pháp được đưa ra để tháo gỡ, xử lý triệt để vấn đề trên, trả lại môi trường sống trong lành cho người dân.

Trong đó, xây dựng nhà máy đốt rác phát năng lượng là hướng đi trọng tâm, đúng đắn nhất trong giải quyết triệt để bài toán chất thải rắn sinh hoạt phát sinh, tồn đọng trên địa bàn tỉnh từ trước đến nay. Chính vì vậy, tỉnh đã dồn lực cho công tác này, quyết tâm đưa các nhà máy đi vào hoạt động trong năm nay.

Trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đang triển khai 4 dự án xây dựng Nhà máy đốt rác công nghệ cao phát năng lượng tại các huyện: Quế Võ, Thuận Thành và Lương Tài, với tổng công suất khoảng 1.800 tấn/ngày đêm.

Đến nay, khu liên hợp xử lý chất thải công nghiệp, chất thải rắn sinh hoạt phát điện do Công ty TNHH Môi trường Ngôi Sao Xanh làm chủ đầu tư (công suất 180 tấn rác/ngày đêm với công suất phát điện 6,1MW) đã hoàn thành và đi vào vận hành thử nghiệm từ tháng 6/2022.

Đối với Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt công nghệ cao phát năng lượng tại xã Ngũ Thái, huyện Thuận Thành do Công ty Cổ phần Môi trường Thuận Thành và Công ty JFE-Nhật Bản liên danh đầu tư (công suất 500 tấn/ngày đêm; công suất phát điện 11 – 13 MW), đến nay đã thi công được 75% khối lượng công việc. Công ty tiếp tục chuẩn bị vật liệu, vật tư, nhập khẩu thiết bị và dự kiến hoàn thành lắp đặt cho đến tháng 9/2023, tháng 10/2023 sẽ vận hành thử nghiệm.

Khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt tập trung tại xã An Thịnh, huyện Lương Tài do Công ty TNHH năng lượng mới EU-CONCH VENTURE Bắc Ninh làm chủ đầu tư (công suất xử lý rác thải 300 tấn/ngày đêm, công suất phát điện 6 MWh) đã cơ bản hoàn thiện các hạng mục, công tác căn điều chỉnh thiết bị đã kết thúc và đủ điều kiện để tiếp nhận rác.

Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt công nghệ cao phát năng lượng tại huyện Quế Võ do Công ty cổ phần môi trường năng lượng Thăng Long làm chủ đầu tư (công suất xử lý 500 tấn rác sinh hoạt/ngày đêm, công suất phát điện là 11,7 MWh) đã hoàn thành được hơn 84% khối lượng công việc. Công ty đang tập trung vào công tác lắp đặt kết cấu thép và các thiết bị chính; hoàn thiện việc lắp đặt và tiến hành nghiệm thu, chạy thử Trạm xử lý nước sạch và Trạm xử lý nước thải.

Các nhà máy đốt rác phát điện được đánh giá là dự án quan trọng, được tỉnh Bắc Ninh đặc biệt quan tâm, bởi khi đi vào hoạt động sẽ góp phần giải quyết triệt để vấn đề rác thải trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, bổ sung nguồn năng lượng phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của Bắc Ninh.

Tỉnh đã chỉ đạo sát sao, quyết liệt đối với các sở, ngành, địa phương, đơn vị liên quan trong việc sát cánh cùng nhà đầu tư, kịp thời giải quyết các vướng mắc để dự án đốt rác phát năng lượng thực sự phát huy hiệu quả, góp phần bảo đảm các yếu tố môi trường bền vững.