Mối nguy từ tai nghe AirPods cũ tới môi trường và sức khoẻ

Nguy cơ làm hại môi trường từ AirPods

Theo hãng nghiên cứu Counterpoint Research (Mỹ), mỗi năm có hàng trăm triệu tai nghe không dây được bán ra thị trường, trong đó AirPods và AirPods Pro phổ biến nhất. Theo đó hàng chục triệu cặp tai nghe AirPods được bán ra mỗi năm, đồng nghĩa từng đó viên pin lithium-ion sẽ bị thải ra môi trường kèm nguy cơ cháy nổ.

Apple cho biết, iPhone có thể trải qua 500 chu kỳ sạc, MacBook là 1.000 lần nhưng công ty không chia sẻ số liệu về AirPods. Các chuyên gia ước tính sau khoảng 500 chu kỳ sạc, pin của tai nghe bắt đầu bị chai. Nếu dùng hàng ngày, tuổi thọ pin rơi vào là khoảng một năm rưỡi. Nhưng pin AirPods không chai dần theo chu kỳ đều đặn.

Theo giáo sư Anna Stefanopoulou tại Đại học Michigan (Mỹ), ban đầu pin sẽ già đi nhanh, sau đó chậm dần, rồi lại chai nhanh cho đến khi hết tuổi thọ. Sạc nhanh và sạc không dây cũng là nguyên nhân khiến pin xuống cấp nhanh hơn.

Charlie Welch, Giám đốc điều hành ZapBatt – công ty sản xuất pin lithium-titanate (Mỹ), nhận định loại titanate có thể kéo dài ít nhất 15.000 chu kỳ sạc. Còn công nghệ pin lithium-ion mới có thể tồn tại lâu hơn. Tuy nhiên, cả hai loại đều chứa ít năng lượng hơn trong cùng một khoảng không gian và thời lượng pin hàng ngày một kém hơn.

Tai nghe không dây cũ để lại nhiều rủi ro cho sức khỏe và môi trường. Ảnh minh họa

Giống nhiều thiết bị điện tử khác, pin tai nghe sẽ xuống cấp theo thời gian. Tuy nhiên, người dùng gần như không thể tự thay. Các nhà sản xuất không khuyến khích việc này và hiếm khi cung cấp cho người dùng thông tin về cách sửa chữa hoặc loại pin phù hợp. Ngoài ra, cấu trúc của tai nghe không dây hoàn toàn khép kín, việc tháo rời không dễ dàng như các thiết bị điện tử khác.

Người phát ngôn của Apple cho biết: “Chúng tôi sẽ thay AirPods mới cho người dùng và gửi chiếc cũ cho các đơn vị tái chế tốt nhất nhằm đảm bảo việc xử lý an toàn cho môi trường”. Apple hiện cung cấp dịch vụ này cho tai nghe không còn bảo hành với giá 49 USD và thêm 49 USD cho hộp đựng. Mức giá tương đương mua một chiếc tai nghe mới thay vì chọn sửa chữa.

Nguy cơ cho sức khỏe

Ngoài AirPods, trên thị trường có một số mẫu tai nghe không dây có thể thay thế. Gio Cerdena, kỹ sư âm thanh ở Manila (Philippines), đã lên YouTube, xem hướng dẫn và mua pin trên mạng về thay cho Sony WF-1000XM3. Việc đổi pin mất khoảng 6 phút với dụng cụ đơn giản, chi phí 24 USD. Tuy nhiên ngay ở bản nâng cấp tiếp theo, mẫu XM4 đã khó tháo hơn rất nhiều. Theo các chuyên gia, lý do dễ hiểu nhất là việc dễ thay thế pin ảnh hưởng đến lợi nhuận nhà sản xuất.

Chuyên trang sửa chữa iFixit nhận định việc đổi pin sẽ ảnh hưởng đến một số tính năng quan trọng của tai nghe, thậm chí làm hư hại vì linh kiện được làm rất tỉ mỉ, dễ bị va chạm. Cùng với đó, pin là bộ phận kém an toàn nhất của thiết bị điện tử. Khi nỗ lực tháo lắp thay pin, chúng có thể bị thủng hay đoản mạch và phát nổ, thậm chí gây hỏa hoạn.

Việc AirPods phát nổ trên tai người dùng không còn là chuyện hiếm. Dù Apple chưa phản hồi chính thức về những sự cố này, nhiều chuyên gia cho rằng pin là một trong những nguyên nhân chính khiến tai nghe gặp sự cố.

Không chỉ có tai nghe không dây cũ gây ra nhiều rủi ro mà với các mẫu iPhone ra mắt, dù Apple đã loại bỏ giắc cắm tai nghe chân tròn truyền thống và đề xuất giải pháp thay thế là tai nghe không dây mới, có tên gọi AirPods. CEO Apple Tim Cook gọi đây là bước đầu tiên hướng tới “một tương lai không dây”. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cảnh báo, những loại sản phẩm tai nghe không dây như AirPods có thể hủy hoại nghiêm trọng sức khỏe của người dùng.

Vận hành nhờ công nghệ Bluetooth, tai nghe không dây AirPods truyền dẫn các sóng vô tuyến cường độ thấp vào tai người dùng. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, theo thời gian, việc truyền dẫn này sẽ làm suy yếu màng chắn máu – não, yếu tố thiết yếu trong việc ngăn ngừa các hóa chất độc hại.

“Chúng ta đang đùa với lửa. Các bạn đang đặt một thiết bị phát vi sóng ngay cạnh bộ não của mình”, tiến sĩ Joel Moskowitz, giáo sư thuộc Trường Sức khỏe cộng đồng, Đại học California-Berkeley (Mỹ), nhấn mạnh.

Apple hiện vẫn chưa công bố chính xác tần số phát Bluetooth của AirPods. Song, các kỹ sư và giám đốc marketing của hãng khẳng định, do loại tai nghe không dây này sử dụng Bluetooth, nên việc phát vi sóng đều nằm trong giới hạn cho phép và tuân thủ hướng dẫn của Ủy ban truyền thông liên bang Mỹ (FCC). Ví dụ, việc phát Bluetooth yếu hơn nhiều so với bức xạ phát ra từ lò vi sóng.

Tuy nhiên, tiến sĩ Moskowitz cảnh báo, hơn 200 nhà khoa học nghiên cứu về các ảnh hưởng của trường điện từ tin rằng, những hướng dẫn của FCC không đủ để bảo vệ sức khỏe con người.

Tiến sĩ Leif Salford, một nhà nghiên cứu hàng đầu thế giới trong lĩnh vực bức xạ điện thoại di động, gần đây cũng từng tuyên bố rằng, dế cưng của người dùng khi nằm cách đầu vài cm (dùng loa ngoài) có thể gây hại cho chủ nhân nhiều hơn so với khi áp nó vào tai (để thực hiện một cuộc gọi).

Tiến sĩ Moskowitz giải thích, các phát hiện trên không mới. “Chúng đã được ghi nhận suốt nhiều thập niên qua. Nó giống như việc chúng ta tiếp tục tái khám phá ra rằng, Bluetooth có hại và đang cố gắng quên đi điều đó, vì chúng ta không biết cách giải quyết nó như thế nào từ góc độ chính sách”, ông Moskowitz nói.

Theo chuyên gia y tế này, do chúng ta hiện không biết các nguy cơ dài hạn của việc dùng thiết bị Bluetooth, nên mọi người tốt nhất không nên mạo hiểm gắn các thiết bị phát vi sóng như vậy vào tai, gần bộ não của họ khi vẫn còn các cách an toàn hơn để sử dụng điện thoại di động. Ông khuyến nghị mọi người sử dụng tai nghe có dây hoặc thiết bị giúp thoại rảnh tay thay vì các tai nghe earbud không dây như AirPods.

Để đảm bảo an toàn nhất bạn nên đổi tai nghe Bluetooth sang tai nghe có dây. Giữ điện thoại di động của bạn cách xa đầu, đàm thoại qua tai nghe, là những biện pháp phòng ngừa có hiệu quả nhất.

Còn theo khoa học có độ chính xác cao nhất ở thời điểm này, bạn vẫn có thể sử dụng AirPods hay bất kỳ loại thiết bị Bluetooth nào khác. Chỉ có một điều khoa học muốn bạn lưu ý: Âm lượng. 

Trong lĩnh vực phơi nhiễm tiếng ồn thì khoa học đã có những câu trả lời rõ ràng hơn, so với phơi nhiễm bức xạ điện thoại. Theo đó, tiếp xúc lặp đi lặp lại với tiếng ồn lớn có thể dẫn đến sự hình thành của các khối u thần kinh không phải ung thư, gây mất thính giác, cũng như hội chứng ù tai. 

An Na (T/h)