Ngày Sức khoẻ thế giới 2023: “Sức khoẻ cho tất cả mọi người”

Trong bối cảnh đại dịch diễn biến phức tạp trên thế giới nói chung, môi trường ô nhiễm, gia tăng các bệnh như ung thư, hen suyễn, tim mạch, vào Ngày Sức khỏe Thế giới năm 2023, với chủ đề “ Sức khỏe cho mọi người”. WHO sẽ kỷ niệm 75 năm thành lập với chủ đề 75 năm cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Kỷ niệm 75 năm thành lập WHO là cơ hội để nhìn lại những thành công về sức khỏe cộng đồng đã giúp cải thiện chất lượng cuộc sống trong bảy thập kỷ qua. Đây cũng là cơ hội để thúc đẩy hành động nhằm giải quyết các thách thức về sức khỏe của hôm nay và mai sau.

Trong 75 năm qua, thế giới đã chứng kiến những tiến bộ phi thường về y tế, như thanh toán bệnh đậu mùa, gần như loại bỏ hoàn toàn bệnh bại liệt, giảm tỷ lệ tử vong ở phụ nữ mang thai, cứu sống hàng triệu trẻ em nhờ các chương trình tiêm chủng…Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 và các tình trạng khẩn cấp về y tế khác, cùng những cuộc khủng hoảng nhân đạo và khí hậu chồng chéo, bất ổn kinh tế, xung đột, đã đẩy lùi hành trình hướng tới mục tiêu sức khỏe cho mọi người của tất cả các quốc gia.

Theo người đứng đầu WHO, thế giới đang cùng lúc đối mặt nhiều thách thức về y tế, khi đại dịch Covid-19 vẫn chưa kết thúc, bệnh đậu mùa khỉ, Marburg, các dịch sốt xuất huyết bùng phát trở lại tại nhiều nước.

Ngoài ra, những lo ngại về sức khỏe tâm thần của người dân ngày càng hiện hữu rõ nét. WHO cho biết, đại dịch Covid-19 bùng phát từ đầu năm 2020 đã gây ra một cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần toàn cầu, khiến hàng trăm triệu người mắc bệnh ở nhiều mức độ khác nhau. Theo nghiên cứu mới đây của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) của Mỹ, tình trạng gián đoạn xã hội và giáo dục trong giai đoạn đại dịch Covid-19 đã làm trầm trọng thêm mối lo ngại về sức khỏe tâm thần và hành vi tự sát của thanh thiếu niên tại nước này.

Các dịch bệnh bùng phát cùng lúc như hiện nay đang đặt ra nhu cầu cấp thiết không chỉ trong việc củng cố hệ thống y tế tại các nước, mà còn tăng cường sự phối hợp giữa các quốc gia và tổ chức quốc tế nhằm phát hiện và giải quyết các mối đe dọa tiềm tàng đối với sức khỏe người dân.

Để biến mục tiêu sức khỏe cho tất cả mọi người thành hiện thực, thế giới còn chặng đường dài phía trước. Theo WHO, các cá nhân và cộng đồng phải được tiếp cận các dịch vụ y tế chất lượng cao để có thể tự chăm sóc sức khỏe của bản thân và gia đình. Các nhân viên y tế lành nghề cần cung cấp dịch vụ chăm sóc chất lượng, lấy con người làm trung tâm, còn các nhà hoạch định chính sách cần cam kết đầu tư vào bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Tập trung xử lý tận gốc những nguyên nhân dẫn đến các mối đe dọa đối với sức khỏe người dân thông qua việc mở rộng năng lực ứng phó các bệnh truyền nhiễm mới lây từ động vật sang người, bệnh có nguồn gốc từ động vật, bệnh nhiệt đới và do vật trung gian lây truyền, đồng thời ngăn chặn các nguy cơ về an toàn thực phẩm, tình trạng kháng thuốc kháng sinh.

Bên cạnh đó, WHO kêu gọi các quốc gia cần ưu tiên đầu tư vào giáo dục, đào tạo kỹ năng và tạo việc làm bền vững để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng, cũng như ngăn tình trạng thiếu hụt 10 triệu nhân viên y tế vào năm 2030 như dự báo. Thiếu hụt lực lượng lao động trong ngành y tế sẽ dẫn đến gián đoạn nghiêm trọng đối với hệ thống y tế và trở thành rào cản trong việc cung cấp vaccine, thuốc men và các công cụ cứu sinh khác.

Tại Diễn đàn toàn cầu về nguồn nhân lực y tế, diễn ra từ ngày 3-5/4 tại Geneva, Thụy Sĩ, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã khẳng định, các nhân viên y tế, “những người làm việc ngày qua ngày để bảo vệ chúng ta”, đang bị quá tải, đặc biệt từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Các cuộc đình công diễn ra tại nhiều quốc gia cho thấy nhân viên y tế không hài lòng về điều kiện làm việc. Do đó, ông Tedros khuyến khích các quốc gia tạo môi trường và điều kiện làm việc tốt, trả lương công bằng, xóa bỏ khoảng cách về lương theo giới tính, trong bối cảnh nữ giới chiếm 2/3 lực lượng chăm sóc sức khỏe.

Còn theo Tiến sĩ Soumya Swaminathan, cựu trưởng nhóm khoa học của WHO, cần phải dựa vào những đổi mới, công nghệ và vaccine để xây dựng cộng đồng khỏe mạnh hơn trong tương lai. Tuy nhiên, công nghệ phát triển sẽ đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn nữa để cung cấp khả năng tiếp cận bình đẳng các sản phẩm và dịch vụ y tế cho người dân, đặc biệt ở các nước thu nhập thấp.

Tổng Giám đốc WHO nhấn mạnh rằng, lịch sử 75 năm của WHO đã chứng minh những điều có thể đạt được khi các quốc gia đoàn kết với nhau vì một mục đích chung. Những thách thức y tế toàn cầu chỉ có thể được giải quyết bằng hợp tác toàn cầu. Người đứng đầu WHO khẳng định, giờ là lúc các nhà lãnh đạo thế giới hành động để đáp ứng những cam kết về bao phủ sức khỏe toàn dân, đồng thời phải đẩy nhanh tiến độ nếu muốn đạt được Mục tiêu phát triển bền vững về sức khỏe. Cùng nhau hành động, thế giới mới có thể đạt được mục tiêu sức khỏe cho tất cả mọi người.

WHO đã và đang giải quyết những thách thức chính cho sứ mệnh của mình: dẫn đầu các nỗ lực nhằm cải thiện các điều kiện xã hội để mọi người được sinh ra, lớn lên, làm việc, sống và già đi với sức khỏe tốt.  Do đó, mục tiêu đạt được Sức khỏe cho mọi người ngày nay vẫn quan trọng như cách đây 75 năm. Đối với WHO, đây vẫn là một lộ trình quan trọng để đạt được Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) 3 của Liên Hợp Quốc, được củng cố bởi 16 SDG khác sẽ đạt được vào năm 2030.