Liên Hợp Quốc công bố hệ thống phát hiện khí methane thông qua vệ tinh

Hệ thống ứng phó và cảnh báo methane (MARS) đã được Chương trình môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) công bố trong hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP27 tại khu nghỉ mát ven biển Sharm el-Sheikh của Ai Cập.

Khí methane, được thải ra do rò rỉ trong các cơ sở lắp đặt nhiên liệu hóa thạch cũng như từ các nguồn khác do con người gây ra như chăn nuôi gia súc và các bãi chôn lấp, là nguyên nhân gây ra khoảng 30% sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu cho đến nay.

Khí methane đã tăng đều đặn trong chương trình nghị sự về khí hậu trong những năm gần đây khi khoa học ngày càng tiến bộ. Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) đã kết luận, trong vòng 18 tháng qua, ít nhất một phần tư lượng nhiệt toàn cầu cho đến nay là do methane.

Được phát triển trong khuôn khổ Lộ trình năng lượng methan toàn cầu – với sự tài trợ ban đầu từ Ủy ban Châu Âu, Chính phủ Hoa Kỳ, Trung tâm methane toàn cầu và Quỹ Trái đất Bezos – MARS sẽ cho phép UNEP chứng thực lượng khí thải do các công ty báo cáo và mô tả các thay đổi theo thời gian. MARS sẽ được thực hiện với các đối tác bao gồm Cơ quan năng lượng quốc tế và Liên minh khí hậu và không khí sạch do UNEP chủ trì.

Dữ liệu sẽ được thu thập từ lĩnh vực năng lượng trong lần đầu tiên. Sản xuất năng lượng là nguồn khí methane lớn nhất thế giới, thường được tạo ra do bùng phát tại các cơ sở dầu khí hoặc thải ra do rò rỉ trong lĩnh vực này. Theo thời gian, dữ liệu về methane từ than đá, chất thải và nông nghiệp sẽ được thu thập. Nông nghiệp là nguồn cung cấp khí methane lớn thứ hai thế giới, chủ yếu từ chăn nuôi và lúa gạo. Như vậy, đây sẽ là hai phân ngành nông nghiệp mà MARS tập trung vào.

Năm ngoái, hàng chục quốc gia đã cam kết hành động để cắt giảm ô nhiễm do khí nhà kính mạnh.

UNEP cho biết MARS sẽ sử dụng dữ liệu từ các vệ tinh lập bản đồ toàn cầu để phát hiện các “điểm nóng” methane và các chùm khí lớn, đồng thời xác định nguồn gốc của nó.

UNEP sau đó sẽ thông báo cho các chính phủ và các công ty về lượng khí thải để đơn vị chịu trách nhiệm có thể thực hiện hành động thích hợp.

Giám đốc Điều hành UNEP Inger Andersen cho biết: “Giảm lượng khí thải methane có thể tạo ra sự khác biệt lớn và nhanh chóng, vì khí này rời khỏi bầu khí quyển nhanh hơn nhiều so với carbon dioxide”.

Đặc phái viên khí hậu Mỹ John Kerry cho biết việc cắt giảm khí methane là cơ hội nhanh nhất giúp thế giới đạt được mục tiêu hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5 độ C.

Hải Sơn (T/h)