Quyết liệt thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2022 chiều 29/10, một số cơ quan báo chí đã đặt câu hỏi: Phiên thảo luận kinh tế – xã hội tại Quốc hội vừa rồi, nhiều đại biểu đề cập đến tình trạng giải ngân đang chậm trễ, cản trở tốc độ phục hồi kinh tế. Xin cho biết tiến độ giải ngân đầu tư công đến nay như thế nào? Những địa phương, bộ ngành nào đang có mức giải ngân thấp nhất và tới đây sẽ có giải pháp gì để đạt được mức độ giải ngân cao nhất như Thủ tướng đã yêu cầu?

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, trong suốt thời gian qua, trong các phiên họp báo hằng tháng, vấn đề giải ngân vốn đầu tư công luôn nhận được sự quan tâm của các nhà báo, của cộng đồng xã hội và đặc biệt trong Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV này cũng nhận được sự quan tâm của các đại biểu Quốc hội.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương nhấn mạnh không thể giải ngân vốn từ Kho bạc mà không có khối lượng đi kèm – Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng làm rõ thêm một số nội dung. Thứ nhất, về mặt số liệu, trong báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến ngày 31/10/2022, giải ngân của cả nước ước đạt theo số chẵn khoảng 298 nghìn tỷ đồng. So với năm 2021, nhiều hơn khoảng 40,3 nghìn tỷ, tăng cao hơn 16%. Điều này cho thấy số lượng vốn giải ngân ra nền kinh tế có nhiều hơn.

“Tuy nhiên, con số tỉ lệ phần trăm có thấp hơn so với năm ngoái, là 51,34%. Tại sao có con số này? Phần mẫu số có cộng thêm 38 nghìn tỷ giao bổ sung dự toán năm 2022 vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua và Thủ tướng cũng đã giao trong đầu tháng 10. Nếu không tính con số 38 nghìn tỷ này thì cũng đạt khoảng 55% (54,94%), gần bằng so với năm 2021 (cùng kỳ đạt 55,8%). Tuy nhiên, năm 2021, giải ngân cả năm dồn vào 3 tháng cuối năm, đặc biệt quy định về ngân sách giải ngân đến 31/01/2022. Do vậy, đến 31/1/2022, chúng ta giải ngân được hơn 90%”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư giải thích.

Về các giải pháp từ nay đến cuối năm, thời gian còn rất ít, 2 tháng năm 2022, cộng thêm 1 tháng giải ngân chuẩn bị quyết toán thì còn tầm 3 tháng để thúc đẩy giải ngân. Do vậy, thời gian để triển khai các giải pháp mới không còn nhiều. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng báo cáo với Chính phủ kiến nghị mấy nhóm giải pháp để tích cực hơn, thực hiện quyết liệt hơn trong những tháng cuối năm. Hy vọng có thể đạt được con số giải ngân cao vào thời điểm 31/1/2023.

Về giải pháp cụ thể, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh đầu tiên phải thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Thủ tướng cũng như của Chính phủ. Điển hình là các nhiệm vụ, giải pháp được đề ra trong Nghị quyết số 124/NQ-CP ngày 15/9/2022 của Chính phủ, cộng với các chỉ đạo của Thủ tướng tại Chỉ thị số 19/CT-TTg, qua các lần họp trực tuyến của Chính phủ với các địa phương, cũng như thông qua các tổ công tác của Chính phủ đi làm việc với các bộ ngành, địa phương.

Thứ hai, nhiệm vụ nền tảng quan trọng nhất, điều kiện cần phải thực hiện ở đây, nhiệm vụ rất lớn đối với các bộ ngành, địa phương là phải đôn đốc các chủ đầu tư cũng như các ban quản lý dự án và đặc biệt các nhà thầu, là phải thực hiện để có khối lượng thì mới giải ngân được. Không thể giải ngân vốn từ Kho bạc mà không có khối lượng đi kèm. Do vậy, công tác thực hiện từ nay đến cuối năm rất quan trọng, làm sao có được khối lượng tương đối lớn để có thể giải ngân được số tiền còn lại của năm 2022.

Vấn đề thứ ba cũng rất quan trọng là thực hiện ở các bộ ngành, địa phương. Đó là công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành cũng như lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt các đối tượng như chủ đầu tư, ban quản lý dự án và nhà thầu để làm sao đạt được kết quả thực hiện tốt.

Thứ tư là liên quan đến vấn đề thủ tục, thời gian từ nay đến cuối năm chỉ còn 3 tháng. Do vậy, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cũng mong các bộ ngành, địa phương phải chuẩn bị trước các thủ tục hành chính để giải ngân vốn đầu tư công khi có khối lượng, để làm sao tránh tình trạng dồn dập, như rơi vào thời điểm cuối tháng 12 hoặc cuối tháng 1/2023,

“Chúng ta giải ngân đồng loạt ở nhiều bộ ngành, nhiều chủ đầu tư, nhiều ban quản lý dự án. Lúc đấy sự phục vụ của hệ thống Kho bạc cũng như hệ thống hành chính rất vất vả và có thể nghẽn mạng, rất ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương lưu ý.

Cuối cùng, đó là công tác chuẩn bị. Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chúng ta chuẩn bị bước vào năm 2023, kế hoạch ngân sách và đầu tư công đã trình ra Quốc hội với lượng vốn năm 2023 là rất lớn, cao hơn năm 2022 hơn 100 nghìn tỷ, áp lực giải ngân của năm 2023 rất lớn. Do vậy, cần công tác chuẩn bị từ sớm, từ xa, để làm sao bước sang năm 2023 có thể triển khai thực hiện được ngay. Đây là điều tốt nhất để giảm nhẹ gánh nặng cũng như sức ép của thời điểm cuối năm.

Cũng tại phiên họp, làm rõ thêm các biện pháp nhằm “thúc” giải ngân vốn đầu tư công, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết Chính phủ đã thành lập 6 tổ công tác, trong đó 4 đồng chí Phó Thủ tướng là tổ trưởng 4 tổ. Tổ thứ 5 là đồng chí Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm tổ trưởng và tổ thứ 6 là đồng chí Bộ trưởng Bộ Tài chính là tổ trưởng. Các tổ thường xuyên đi kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn cho các bộ ngành, địa phương. Với những giải pháp rất quyết liệt, kịp thời, chỉ đạo điều hành linh hoạt chúng ta sẽ đạt được yêu cầu.