Quỳnh Lưu (Nghệ An): Xã cho thuê đất hành lang an toàn giao thông rồi “bất lực” không thể thu hồi

(Xây dựng) – UBND xã ký hợp đồng cho người dân thuê đất 20 năm làm ki ốt không đúng thẩm quyền và bị phát hiện vi phạm hành lang an toàn giao thông. Đến khi thời hạn hợp đồng bị huỷ, các hộ dân thuê đất nhùng nhằng không chịu trả, còn chính quyền huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) thì loay hoay chưa tìm ra giải pháp để thu hồi.

Một trong những ki ốt được UBND xã Quỳnh Lương cho thuê nằm trên đất hành lang an toàn giao thông và đang án ngữ ngay trước nhà dân, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, đi lại của nhân dân nơi đây.

Theo đó, năm 1997, ông Hồ Văn Khả – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lương, Quỳnh Lưu (Nghệ An) đã ký 32 hợp đồng cho 31 hộ thuê đất để làm quán (ki ốt) tại khu vực chợ Mơ, với thời gian cho thuê theo thời gian sử dụng đất 20 năm để kinh doanh buôn bán (từ 1997 đến 2017).

Căn cứ vào Kết luận thanh tra ngày 22/7/2004 của Đoàn thanh tra UBND huyện Quỳnh Lưu, ngày 02/8/2004, ông Phạm Văn Tấn – Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Lưu đã ký Quyết định số 881/2004/QĐ-UB đề nghị Ban Thường vụ Huyện uỷ chỉ đạo Đảng uỷ xã Quỳnh Lương kiểm điểm, có hình thức kỷ luật đối với ông Hồ Văn Khả – Chủ tịch UBND xã vì đã có sai phạm khi ký hợp đồng cho thuê đất hành lang giao thông đường bộ trong giai đoạn 1988 – 5/2004 mà Kết luận thanh tra đã chỉ ra. Đồng thời huỷ bỏ 32 hợp đồng cho thuê đất đối với 31 hộ và thu hồi toàn bộ diện tích đất hai bên Tỉnh lộ 537B mà các hộ đã sử dụng… trả lại mặt bằng đất lưu không.

Sau khi có Quyết định thu hồi của UBND huyện Quỳnh Lưu, phần lớn các hộ dân đã tiến hành tháo dỡ ki ốt và trả lại mặt bằng cho chính quyền theo quy định. Tuy nhiên vẫn còn một số hộ chống đối không chịu thực hiện tháo dỡ bàn giao.

Và cho đến năm 2017, khi thời hạn hợp đồng đã hết hiệu lực (dù trước đó năm 2004 các hợp đồng này đã bị UBND huyện Quỳnh Lưu ra quyết định huỷ), nhưng vẫn còn 7 hộ dân thuê đất không thực hiện giao trả mặt bằng như hợp đồng đã ký. Cùng thời điểm đó, thực hiện Kế hoạch rà soát việc vi phạm hành lang an toàn giao thông trên địa bàn toàn tỉnh của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, các lực lượng chức năng đã phát hiện các ki ốt mà ông Hồ Văn Khả – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lương ký hợp đồng cho thuê đất từ trước đó đã nằm trong phạm vi hành lang giao thông Tỉnh lộ 537B. Hơn nữa, các ki ốt này nằm án ngự phía trước nhà một số hộ dân đã làm ảnh hưởng đến việc đi lại và sinh hoạt của các hộ dân này.

Thời điểm 2017, UBND huyện Quỳnh Lưu tiếp tục chỉ đạo UBND xã Quỳnh Lương tiến hành vận động và thực hiện nhiều biện pháp yêu cầu các hộ tự tháo dỡ để trả lại mặt bằng hành lang giao thông đúng theo quy định của pháp luật nhưng các hộ này không thực hiện.

Trước sự việc các hộ được cho thuê đất trái thẩm quyền không chịu tháo dỡ trả lại mặt bằng hành lang an toàn giao thông, đại diện một số hộ dân bị ảnh hưởng tại xóm 2 xã Quỳnh Lương đã gửi đơn kiến nghị đến các cấp, ngành bày tỏ bức xúc.

Ngày 15/01/2019, UBND huyện Quỳnh Lưu đã có Thông báo số 07/TB-UBND giao Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lương giải quyết kiến nghị của công dân nhưng đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết…

Liên quan đến sai phạm này, ngày 30/10/2020, UBND huyện Quỳnh Lưu đã ban hành Kế hoạch số 152 /KH-UBND về việc thu hồi đất của 7 hộ dân tại khu vực chợ Mơ do UBND xã Quỳnh Lương “cho thuê không đúng thẩm quyền”, theo đó, đưa ra phương án rất chi tiết như: Việc xác định hành vi vi phạm, các bước trình tự, thủ tục về thu hồi đất, vận động tuyên truyền, thành lập tổ kiểm kê, xác định giá trị tài sản còn lại và áp dụng chế độ hỗ trợ, phê duyệt và tổ chức chi trả cho đối tượng bị ảnh hưởng (nếu có) theo quy định… nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý để thu hồi, chấm dứt việc sử dụng đất vi phạm hành lang đường bộ của 7 hộ dân tại khu vực chợ Mơ, bàn giao cho Nhà nước quản lý theo đúng quy định của pháp luật.

Trường hợp người dân không chấp hành quyết định thu hồi đất thì xây dựng phương án cưỡng chế quyết định thu hồi đất theo quy định. Việc thu hồi đất để bàn giao lại cho Nhà nước (kể cả việc tổ chức cưỡng chế) dự kiến hoàn thành trước ngày 26/01/2021.

Các ki ốt được UBND xã Quỳnh Lương cho thuê đất và được xây dựng từ nhiều năm trước trên hành lang an toàn giao thông, nhưng chính quyền huyện Quỳnh Lưu vẫn đang loay hoay chưa tìm ra giải pháp tháo dỡ.

Xung quanh vấn đề này, ông Nguyễn Đình Thắng – Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Quỳnh Lưu cho biết: “Hiện, UBND huyện đang làm các quy trình thực hiện kế hoạch để xử lý các trường hợp thuê ki ốt nói trên theo dạng UBND xã cho thuê trái thẩm quyền. Tuy nhiên, sau khi ban hành kế hoạch các hộ thuê ki ốt có thắc mắc và cho rằng, họ được UBND xã giao đất từ năm 1991 chứ không phải thuê đất nên UBND huyện phải thành lập Tổ rà soát nguồn gốc đất. Qua tìm hiểu hồ sơ, Tổ rà soát đã phát hiện UBND xã Quỳnh Lương có ký hợp đồng cho thuê đất quán từ năm 1997 và theo như hợp đồng cho thuê đất là 20 năm đến 2017 cũng đã hết hạn, các hộ này phải bàn giao trả lại cho chính quyền quản lý nếu không bàn giao thì chính quyền sẽ chuyển sang xử lý hành vi chiếm đất.

Hơn nữa, nếu theo quy hoạch, khu vực thuê đất này thuộc hành lang an toàn giao thông cần phải tháo dỡ để đảm bảo hành lang an toàn giao thông theo quy định. UBND huyện Quỳnh Lưu đã có Kế hoạch số 152 /KH-UBND ngày 30/10/2020 về việc thu hồi đất của 7 hộ dân tại khu vực chợ Mơ do UBND xã Quỳnh Lương “cho thuê không đúng thẩm quyền”… Trường hợp người dân không chấp hành quyết định thu hồi đất thì xây dựng phương án cưỡng chế quyết định thu hồi đất theo quy định. Hiện tại, các phòng ban cũng đã tham mưu cho Chủ tịch UBND huyện ký ban hành thông báo hồi đất của các hộ thuê đất này. Khi có thông báo thu hồi đất chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện Kế hoạch số 152 và tiến hành cưỡng chế tháo dỡ để thu hồi đất theo quy định nếu các hộ dân không tự nguyện tháo dỡ”.

Kế hoạch 152 của UBND huyện Quỳnh Lưu được cho là rất bài bản, chi tiết, song đến thời điểm hiện tại, đã gần 2 năm kế hoạch vẫn nằm nguyên trên giấy, trong khi những sai phạm vẫn mặc nhiên tồn tại.

Đến nay, thời hạn các hộ gia đình thuê đất theo hợp đồng và việc xây dựng sai phạm trên phần đất thuộc hàng lang an toàn giao thông bị phát hiện cũng đã quá nhiều năm, nhưng các ki ốt vẫn chưa được tháo dỡ. Đã đến lúc, chính quyền tỉnh Nghệ An và đặc biệt là UBND huyện Quỳnh Lưu cần phải vào cuộc quyết liệt sớm giải quyết dứt điểm hệ luỵ từ việc cho thuê đất không đúng thẩm quyền vi phạm hành lang an toàn giao thông. Và một khi, những sai phạm này không sớm được giải quyết dứt điểm sẽ tạo tiền lệ xấu trong việc xử lý các công trình sai phạm trên địa bàn sau này.