IEA dự kiến lượng khí thải toàn cầu sẽ đạt đỉnh vào năm 2025

Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA) cho biết, việc Chính phủ chi tiêu cho năng lượng sạch để đối phó với cuộc khủng hoảng sẽ đánh dấu một “bước ngoặt lịch sử” trong quá trình chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch.

Cuộc chiến ở Ukraine đã gây ra một cuộc khủng hoảng năng lượng trên toàn thế giới với giá khí đốt toàn cầu ban đầu tăng vọt. Cuộc khủng hoảng đã gây ra lạm phát cao khiến các hộ gia đình nghèo khắp thế giới phải lao đao.

Các chính phủ đang tranh giành để tìm các nguồn năng lượng khác. Một số nhà phân tích đã đặt câu hỏi liệu những lo ngại về an ninh năng lượng có thể dẫn đến việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch lâu hơn, làm chậm cuộc chạy đua của thế giới về mức phát thải carbon thuần không. Một số quốc gia – bao gồm Mỹ và Anh dưới thời thủ tướng tiền nhiệm Liz Truss – đã cam kết khuyến khích khai thác nhiên liệu hóa thạch để cố gắng giảm giá.

Tuy nhiên, Fatih Birol, Giám đốc điều hành của IEA và là một trong những nhà kinh tế năng lượng có ảnh hưởng nhất thế giới, cho biết cuộc khủng hoảng năng lượng trên thực tế sẽ thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng sạch.

IEA cho biết các khoản đầu tư có kế hoạch vào năng lượng xanh để đối phó với cuộc khủng hoảng sẽ khiến lần đầu tiên các chính sách của chính phủ sẽ dẫn đến nhu cầu về nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm lên đến đỉnh điểm trong thập kỷ này. Cơ quan này đã trích dẫn những đóng góp đáng chú ý từ Đạo luật giảm lạm phát của Mỹ , gói cắt giảm khí thải của EU và các hành động của Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Ấn Độ.

Theo kế hoạch mới, đầu tư vào năng lượng cacbon thấp hơn năng lượng mặt trời, gió và điện hạt nhân, dự báo sẽ tăng lên 2 triệu đô la (1,7 triệu bảng Anh) một năm vào năm 2030, tăng hơn 50% so với hiện nay. Tuy nhiên, đầu tư vào năng lượng sạch hàng năm sẽ phải đạt 4 tỷ đô la vào năm 2030 để đạt mức phát thải carbon ròng bằng 0 vào năm 2050, một con số minh họa quy mô của thách thức mà các chính phủ trên thế giới phải đối mặt.

Phân tích của IEA cho thấy rằng các chính sách hiện hành của chính phủ vẫn sẽ dẫn đến nhiệt độ toàn cầu tăng 2,5 độ C. Điều này sẽ gây ra những tác động nghiêm trọng đến khí hậu. Điều đó sẽ vượt xa mục tiêu hạn chế mức sưởi ấm toàn cầu ở mức 1,5 độ C so với mức thời kỳ tiền công nghiệp.

Phân tích làm tăng thêm sự đồng thuận giữa các nhà khoa học rằng các chính phủ đang làm chưa đủ để ngăn chặn thảm họa khí hậu. Một nghiên cứu riêng của Liên hợp quốc được công bố vừa qua cũng cho thấy rằng cam kết của chính phủ cho đến nay để cắt giảm khí thải sẽ dẫn đến việc nhiệt độ tăng lên 2,5 độ C.

Làn sóng đầu tư vào năng lượng sạch cũng sẽ khiến Nga mất 1 tỷ USD doanh thu từ nhiên liệu hóa thạch vào năm 2030 so với trước cuộc chiến tranh hiện tại. Nga, trước đây là nước xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch lớn nhất thế giới, sẽ có vai trò giảm đi nhiều trong các vấn đề năng lượng quốc tế khi sự phụ thuộc của thế giới vào việc đốt khí metan để cung cấp điện ngày một giảm dần.

Cuộc khủng hoảng đã không làm thay đổi đánh giá của IEA, được công bố lần đầu tiên vào năm ngoái, rằng tất cả các dự án nhiên liệu hóa thạch mới phải dừng ngay lập tức để thế giới đạt mức không phát thải ròng vào năm 2050. Các dự án khai thác dầu và khí đốt mới sẽ gây nguy hiểm cho các mục tiêu khí hậu.

Đại Phong (T/h)