Thanh tra Chính phủ yêu cầu xử lý hàng loạt ‘đất vàng’ về tay tư nhân

Kết luận Thanh tra số 757 của Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc chuyển đổi nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TPHCM có nhiều sai phạm. Do đó, phải thực hiện rà soát, xem xét để xử lý theo quy định đối với các địa chỉ nhà đất được chuyển mục đích sử dụng có vi phạm pháp luật về đất đai, quy hoạch, đầu tư xây dựng.

Điểm mặt “đất vàng” bán sai quy định

Địa chỉ 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo, quận 1, TPHCM đang là cao ốc VTP do Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát làm chủ đầu tư với tổng diện tích đất 1.954m2. Tuy nhiên, khu đất này lại có nguồn gốc là đất của nhà nước. Cụ thể, khu đất trước đây là khách sạn Vạn Xuân được Kiến trúc sư trưởng TPHCM cấp phép xây dựng cho Liên hiệp Dịch vụ sản xuất Thương mại, thuộc Tổng Công ty Thường tại Sài Gòn.

Địa chỉ 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo, quận 1, TPHCM đang là cao ốc VTP do Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát làm chủ đầu tư.

Ngày 24/12/1999, UBND TPHCM có văn bản số 5424/UB-KT, trong đó chỉ đạo, chấp thuận cho giải thể việc hợp tác kinh doanh giữa Công ty Dịch vụ và Thương mại TPHCM và Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát. Đồng thời, cho phép Công ty Dịch vụ và Thương mại TPHCM được chuyển nhượng phần góp vốn trong khách sạn Vạn Xuân cho Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát với mức giá chuyển nhượng như định giá của Hội đồng định giá tài sản liên danh tại biên bản ngày 2/11/1991 (không kể giá trị quyền sử dụng đất) là 587.332 USD.

Ngày 6/2/2006, UBND TPHCM có quyết định số 480/QĐ-UBND cho Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát được thuê đất sản xuất kinh doanh tại 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo, quận 1 với diện tích là 1985m2, mục đích cho thuê để làm khách sạn và văn phòng, thời hạn cho thuê đến hết năm 2020.

Ngày 1/2/2013, Sở Tài chính có trình số 1202/STC-BVG về việc thẩm định giá theo cơ chế thị trường để Công ty TNHH Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thực hiện nghĩa vụ tài chính khi chuyển hình thức sử dụng đất từ thuê đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất để xây văn phòng cho thuê, tổng giá trị quyền sử dụng đất là hơn 204 tỷ đồng. Ngày 17/4/2013, UBND TPHCM ra Quyết định số 1937/QĐ-UBND, duyệt giá trị quyền sử dụng đất là 204 tỷ đồng. Đến ngày 17/4/2015, Công ty Cổ phần Tập đoàn Thịnh Phát đã nộp đủ số tiền trên.

Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ xác định, UBND TPHCM không tính doanh thu bãi đỗ xe theo quy định, làm giảm giá trị tiền sử dụng đất phải nộp gần 1,2 tỷ đồng. TPHCM còn áp dụng suất đầu tư không đúng đối với công trình hạ tầng kỹ thuật có quy mô nhỏ hơn 20ha, làm tăng chi phí đầu tư hạ tầng khiến quyền sử dụng bị giảm hơn 179,3 triệu đồng.

Đến thời điểm thanh tra, dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và vào sử dụng. Thanh tra phủ nhận thấy, vị trí nhà đất trên là tài sản công, việc giải quyết phải được hiện theo phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước đã được duyệt. Do đó, đề nghị Bộ Tài chính kiểm tra, có biện pháp để xử lý theo pháp luật. Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dấu hiệu hình sự gây thất thoát tài sản nhà nước thi chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật, không để thất thoát tài sản của nhà nước.

Bêu tên hàng loạt khu đất công

Dự án khu tứ giác Nguyễn Huệ-Ngô Đức Kế-Hồ Tùng Mậu-Huỳnh Thúc Kháng, phường Bến Nghé, quận 1 có 2.815m2 đất do nhà nước quản lý. Ngày 7/10/2016, UBND TPHCM có văn bản 5577/UBND-DA chấp thuận tiếp tục thực hiện chủ trương chỉ định nhà đầu tư và giao Sở Kế hoạch Đầu tư tổ chức thực hiện các thủ tục theo đúng quy định.

UBND TPHCM và các sở, ngành đã triển khai các bước về chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án này vì liên danh Công ty Vạn Thịnh Phát và Công ty Larkball Holdings Limited có cam kết hỗ trợ ngân sách TPHCM 20 triệu USD.

Dự án khu tứ giác Nguyễn Huệ-Ngô Đức Kế-Hồ Tùng Mậu-Huỳnh Thúc Kháng, phường Bến Nghé, quận 1 có 2.815m2 đất do nhà nước quản lý.

Thanh tra Chính phủ kết luận, dự án Khu tứ giác Nguyễn Huệ-Ngô Đức Kế-Hồ Tùng Mậu-Huỳnh Thúc Kháng, phường Bến Nghé, quận 1 đã và đang triển khai thủ tục lựa chọn nhà đầu tư từ năm 2008. Trong đó, đã thực hiện nhiều thủ tục đầu tư như phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 khu trung tâm hiện hữu TPHCM; lập, phê duyệt và công bố danh mục dự án; lập phương án sơ bộ về bồi thường, giải phóng mặt bằng tại khu đất thực hiện dự án; phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư, phê duyệt hồ sơ yêu cầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất của quận 1.

Đồng thời cũng đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương cho phép UBND TPHCM thực hiện chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án từ năm 2011. Tuy nhiên đến nay, UBND TPHCM chưa lựa chọn và chỉ định được nhà đầu tư để thực hiện.

Thanh tra Chính phủ là đề nghị UBND TPHCM căn cứ vào quy hoạch đã được phê duyệt để duyệt dự án đầu tư phù hợp. Trên cơ ở đó, thực hiện các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật. Đối với diện tích 2.815m2 đất thuộc sở hữu nhà nước, UBND TPHCM phải thực hiện theo quy định về quản lý, sử dụng tài sản công và pháp luật khác có liên quan.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn bêu tên hàng hoạt nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TPHCM như khu đất số 97 Quang Trung, phường 8 quận Gò Vấp; dự án cao ốc văn phòng và trung tâm tài chính ngân hàng tại số 117-119-121 Nguyễn Huệ và 16 Tôn Thất Hiệp, phường Bến Nghé quận 1; dự án số 39-39B Bến Vân Đồn, quận 4; dự án số 14-16-18 Nguyễn Huệ quận 1…

Thanh tra Chính phủ yêu cầu, UBND TPHCM chỉ đạo, thực hiện rà soát, xem xét để xử lý theo quy tịnh đối với các địa chỉ nhà, đất được chuyển mục đích sử dụng có vi phạm pháp luật về đất đai, quy hoạch, đầu tư xây dựng. Trong đó, cần phối hợp với các bộ, ngành có liên quan để xem xét, xử lý đối với một số nhà đất theo thẩm quyền và đúng quy định của pháp luật như các dự án tại 14-16-18 Nguyễn Huệ, 117 Nguyễn Huệ và Tôn Thất Thiệp…

Thanh tra Chính phủ giao Thanh tra TPHCM thanh tra việc thực hiện quản lý, sử dụng đối với 53 cơ sở nhà đất thuộc sở hữu nhà nước đã và đang giao cho các doanh nghiệp thuộc UBND TPHCM quản lý, bảo cáo kết quả cho Thủ tướng Chính phủ trong quý 3/2021.