Cẩn trọng với “hợp đồng công chứng ký khống” khi mua xe ô tô cũ

Với giá cả vừa với túi tiền, thời gian gần đây, mua xe ô tô đã qua sử dụng đang là lựa chọn của nhiều người. Tuy nhiên, để tránh rủi ro pháp lý, người mua nên lưu ý một số vấn đề, theo tư vấn của công chứng viên Đào Duy An, Trưởng Văn phòng công chứng Đào Duy An.

Lưu lý đầu tiên với người mua là việc đặt cọc. Thường thì các nhân viên sale sẽ thuyết phục người mua đặt cọc thật nhanh, cho biết thủ tục sang tên rất nhanh gọn, sẽ ký hợp đồng công chứng ngay lập tức, thậm chí không cần phải ký vào hợp đồng công chứng mà vẫn có hợp đồng được công chứng mang tên mình.

“Thực tế là có những gara bán xe cũ tại Hà Nội sử dụng các hợp đồng công chứng được ký khống (hợp đồng được ký và đóng dấu sẵn mà chưa có nội dung). Các bản hợp đồng này có thể là giả mạo, cũng có thể được mua từ một số kẻ cố ý làm trái. Hợp đồng đó thường không có trên hệ thống dữ liệu thông tin công chứng”, ông An cho biết.

Ảnh minh họa. (ảnh: VGP)

Vì vậy, việc sử dụng loại hợp đồng này tiềm ẩn một số rủi ro. Thứ nhất là hợp đồng này có thể được sử dụng để hợp thức đối với những chiếc xe không rõ nguồn gốc, xe do trộm cắp, lừa đảo, xe không chính chủ, xe đang cầm cố, thế chấp, đang bị kê biên thi hành án hoặc đang có tranh chấp về quyền sở hữu.

Dẫn đến, khi đi đăng ký sang tên nếu cơ quan Công an phát hiện ra, hoặc có bất kỳ khiếu nại, khiếu kiện nào thì người mua không thể sang tên được, thậm chí xe có thể bị tạm giữ để giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan. Cũng vì là hợp đồng công chứng làm trái quy định của pháp luật, nên khi có rủi ro thì ngoài gara bán xe, sẽ không có ai chịu trách nhiệm cho những tổn thất của người mua và trên thực tế, không dễ dàng để đòi được tiền từ bên bán xe.

Trong trường hợp chiếc xe được sang tên cho người mua, nhưng vì hợp đồng công chứng khống trái pháp luật nên người mua có thể đối diện với những rắc rối bất cứ lúc nào khi mà chủ sở hữu trước hoặc người có liên quan khác khởi kiện đòi tài sản.

Tuy nhiên, sau khi đã đặt cọc, nếu người mua muốn có phương án an toàn hơn cho mình như yêu cầu đến Văn phòng công chứng, ký hợp đồng trước mặt công chứng viên, hoặc đòi hỏi thêm những quyền lợi liên quan đến việc đàm phán hợp đồng thì thường bên bán xe sẽ không mấy khi đồng ý, bởi họ đã cầm tiền cọc trong tay.

“Khi đã đặt cọc, hoặc là người mua phải chấp nhận mất lợi thế trong đàm phán và ôm những bất lợi về mình, hoặc là chấp nhận mất tiền cọc. Một điều lạ là rất ít người đi mua xe cũ đặt ra câu hỏi là tại sao mình đủ tiền để mua đứt cái xe ngay lập tức mà bên bán lại cứ thuyết phục mình đặt cọc?”, ông An nói.

Một điểm nữa người mua xe cũ cần chú ý là giấy tờ giả, kể cả giả sổ đăng kiểm để che giấu nguồn gốc xe và đăng ký xe. Vì vậy, khi mua xe cũ, nếu giấy tờ xe được xem xét bởi 1 công chứng viên thì ít nhất còn có một người có chuyên môn thẩm định giúp (mặc dù công chứng viên không hoàn toàn chịu trách nhiệm về điều đó).

Theo ông An, mọi người chỉ nên mua xe cũ nếu thực sự am hiểu về xe, biết tự đánh giá xe. Trường hợp không am hiểu thì nên tìm người thân tín giúp đỡ, hạn chế tối đa việc thuê người thứ ba thẩm định chất lượng xe. Một số trường hợp thuê thợ kỹ thuật ở các gara đi xem xe hộ cũng không hẳn đã yên tâm, bởi rất nhiều trường hợp anh thợ này chỉ quan tâm đến lợi ích của mình, sẵn sàng mặc cả, ăn tiền và thông đồng với bên bán, hoặc lại chê bai tất cả đề rồi thuyết phục mua một chiếc xe do anh ta sắp đặt.

Đồng thời, hãy chuẩn bị đủ tiền để khi chọn được xe thì mua luôn, không nên đặt cọc, hoặc nếu buộc phải đặt cọc thì cần phải thỏa thuận rất chi tiết trong hợp đồng đặt cọc. Khi chọn được xe và quyết định mua thì nên yêu cầu bên bán đến Văn phòng công chứng, hoặc người mua mời công chứng đến công chứng chứ tuyệt đối không sử dụng hợp đồng công chứng khống.

“Thủ tục có thể sẽ rườm rà hơn một chút nhưng bảo đảm an toàn và công chứng viên sẽ gánh vác trách nhiệm cùng người mua khi có rủi ro pháp lý. Người mua có thể truy cập đường link này để kiểm tra xem xe có bị thế chấp ở Ngân hàng nào không (https://dktructuyen.moj.gov.vn/dtn_str/search/public/). Mặc dù không phải tất cả các xe thế chấp đều có thể tra cứu nhưng người mua có thêm một kênh thông tin để tham khảo”, ông An cho biết.