Chi phí bảo dưỡng, vận hành của xe ô tô điện có thực sự tiết kiệm hơn xe xăng?

Chi phí bảo dưỡng

Trang Kelley Blue Book đã tiến hành một nghiên cứu về chi phí bảo dưỡng trong vòng 5 năm sở hữu ô tô, và kết quả cho thấy chi phí bảo dưỡng trung bình của xe điện là 4.246 USD (khoảng 100,2 triệu đồng), trong khi xe xăng đạt 4.583 USD (khoảng 108,2 triệu đồng). Điều này cho thấy rằng xe điện có lợi thế về chi phí bảo dưỡng, rẻ hơn khoảng 337 USD (8 triệu đồng).

Xe điện – Xe xăng: 1-0

Bộ phận cần bảo dưỡng

Cứ sau vài nghìn cây số, các nhà sản xuất ô tô khuyến cáo chủ xe động cơ đốt trong nên thay dầu động cơ và bộ lọc dầu. Nhưng xe điện thì không cần. Ngoài ra, xe xăng dầu còn phải chú ý đến chất phụ gia nhiên liệu, hợp chất được thêm vào bình xăng để làm sạch các bộ phận động cơ.

Mặc dù hệ truyền động điện về cơ bản là không có chất lỏng, nhưng một số bộ phận khác vẫn cần, tương tự xe động cơ đốt trong. Chẳng hạn thay đổi bộ lọc gió, bản lề cần được bôi trơn, dầu phanh, nước rửa kính.

Xe điện – Xe xăng: 2-0

Chi phí thay pin

Đây là một trong những khác biệt đáng kể nhất giữa xe động cơ đốt trong và xe điện. Do xe điện còn mới nên việc phải thay pin chưa phổ biến, nhưng với những mẫu xe điện đời cũ đã bắt đầu có hiện tượng chai pin. Theo Business Insider, chi phí thay pin trung bình vào khoảng 15.000 USD (hơn 354 triệu đồng). Có những chủ xe Tesla cho biết họ từng bị yêu cầu thay pin với chi phí lên tới 20.000 USD (472,1 triệu đồng). Điều này được cho là sẽ ảnh hưởng lớn đến giá trị bán lại xe điện đã qua sử dụng. Tuy nhiên với một số hãng xe như Vinfast sẽ có những chính sách thuê pin chỉ từ 1,6 triệu/tháng.

Xe điện – Xe xăng: 2-1

Công nghệ

Về công nghệ, xe điện dường như có ưu thế. Phần lớn chỉnh sửa phần mềm và cập nhật thông tin giải trí trên xe điện được thực hiện qua mạng (OTA – Over-The-Air). Trong khi đó, xe xăng cũng có cập nhật phần mềm, nhưng ở mức độ ít phổ biến hơn. Xe điện thậm chí có khả năng nâng cấp hiệu suất thông qua cập nhật phần mềm, thường có tính phí.

Xe điện – Xe xăng: 3-1

Khả năng hao mòn

Một điểm đáng chú ý khác trong bảo dưỡng là khả năng hao mòn. Xe điện sử dụng hệ thống phanh tái tạo, giúp làm giảm mài mòn của miếng đệm và rotor. Điều này đồng nghĩa với việc chủ xe điện không cần bảo dưỡng phanh thường xuyên. Ngược lại, xe xăng dầu thường phải thay má phanh sau mỗi 32.000 – 80.000 km. Tuy nhiên, hệ thống treo trên xe điện có thể bị hao mòn sớm hơn do trọng lượng thêm từ pin, tạo ra một cuộc cạnh tranh không rõ ràng trong khả năng hao mòn giữa hai loại xe này.

Xe điện – Xe xăng: 4-2

Chi phí sửa chữa

Nếu so sánh chi phí sửa chữa, Kelley Blue Book ước tính rằng xe điện có chi phí sửa chữa khoảng 1.712 USD trong 5 năm sở hữu, cao hơn so với xe xăng dầu với chi phí là 1.695 USD. Sửa xe điện đòi hỏi công cụ đặc biệt và các thiết bị điện tử, và thợ sửa có kỹ năng chuyên biệt.

Xe điện – Xe xăng: 4-3

Yêu cầu thông tin

Khía cạnh khác biệt nằm ở việc chia sẻ thông tin về xe. Các hãng sản xuất ô tô truyền thống phải cung cấp thông tin về xe xăng dầu cho các cửa hàng sửa chữa bên ngoài. Tuy nhiên, đối với xe điện, thông tin này không dễ dàng truy cập, và việc này thường bị giữ bởi các hãng sản xuất và đại lý chính hãng. Điều này có thể dẫn đến khả năng độc quyền, làm tăng chi phí sửa chữa và thời gian chờ.

Xe điện – Xe xăng: 4-4

Lốp xe

Lốp xe cũng là một bộ phận quan trọng cần xem xét. Lốp xe điện phải chịu nhiều áp lực hơn do trọng lượng pin nặng và khả năng tăng tốc nhanh. Do đó, xe điện thường cần thay lốp thường xuyên hơn so với xe xăng dầu cùng kích cỡ.

Xe điện – Xe xăng: 4-5

Mức tiêu hao nhiên liệu

Để so sánh xe ô tô điện và xe xăng về chi phí vận hành phụ thuộc nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, có thể so sánh một cách tương đối dựa theo mức tiêu thụ trung bình của các xe có cùng phân khúc.

Mức tiêu hao nhiên liệu trung bình của xe xăng sedan, crossover cỡ C là 9 lít/100km. Công thức tính chi phí nhiên liệu tiêu thụ của 1 chiếc xe xăng cho quãng đường di chuyển 1500km như sau:

Giá xăng x 9 x 15 = Chi phí tiêu thụ

Tính theo giá xăng ở thời điểm tháng 11/2023 cho quãng đường 1500km, chi phí nhiên liệu cho 1 chiếc xe xăng hạng C, cụ thể như sau:

Trong khi đó, ví dụ cụ thể ô tô điện hạng C là VFe 34 có công suất tiêu thụ là 13,4 kWh/100km. Tính toán theo giá điện bậc 5 do Bộ Công thương công bố ngày 08/11/2023 là 3.050 đồng/kWh (đã bao gồm VAT), chi phí sạc xe điện cho quãng đường 1500km là:

13,4 x 3.050 x 15 = 613.050 đồng

Bên cạnh đó, một vài hãng xe điện như VinFast đang áp dụng chính sách thuê pin với gói 1.900.000 đồng cho quãng đường di chuyển 1500km. Như vậy, tổng chi phí sử dụng ô tô điện VF e34 cho quãng đường 1500km là:

1.900.000 + 613.050 = 2.513.050 đồng

Xe điện – Xe xăng 5-5

So sánh chi phí bảo dưỡng và vận hành giữa ô tô điện và ô tô xăng có nhiều yếu tố phức tạp. Tuy nhiên, dựa trên mức tiêu hao nhiên liệu trung bình và chi phí bảo dưỡng, ô tô điện có tiềm năng tiết kiệm chi phí trong một vài khía cạnh, đặc biệt trong tình huống giá xăng tăng cao. Cần xem xét cẩn thận và làm sáng tỏ các yếu tố cá nhân, sở thích khi chọn giữa ô tô điện và ô tô xăng.

Duy Trinh